kendisi 1724-1804 yillari arasinda yasamis olan unlu bir alman filozofudur.
modern felsefenin gelisim seyrine uygun olarak epistemolojiyi on plana cikartmis olan kant, oncelikle hume’dan etkilenmistir.ote yandan, o descartes’in akilciliginin da birtakim olumlu yonler icerdigini saptamis ve zihnimizin, matematikle ugrastigi zamanki isleyis tarzi karsisinda adeta buyulenmistir.
felsefe tarihcileri kant ile beraber felsefede aydinlanma doneminin basladigini kabul ederler.
ogretisinin adi kritisizm yani elestiricilik olarak gecer.bu akim emprisizm ile rasyonalizm arasinda bir kopru olusturmayi hedefler.
felsefenin bilgi kurami,etik,estetik, metafizik,varlik felsefesi gibi ana kollarindaki etkisi cagimiz dusunurlerine dek ulasmistir.
baslica eserleri arsinda;ari usun elestirisi,pratik usun elestirisi,yargi gucunun elestirisi,prolegomena,dogabiliminin metafizik baslangicinin temelleri,ahlak metafizigi,saf aklin sinirlari icinde din.
immanuel kant
’’hayatın çeşitli güçlüklerine karşı üç şey hediye edilmiştir;ümit,uyku ve gülmek.’’diyen filozof.
4 önemli soruyla felsefe tarihine damgasını vuran düşünür:
1)ne bilebilirim?
2)ne yapmalıyım,ne yapmama izin var?
3)ne ummalıyım,neyi umabilmeme izin var?
4)insan nedir?
bütün bu soruların hepsi ’insan nedir’e yani antropolojiye indirgenebilir demektedir kant.çünkü hepsinin temelinde insan vardır.
1)ne bilebilirim?
2)ne yapmalıyım,ne yapmama izin var?
3)ne ummalıyım,neyi umabilmeme izin var?
4)insan nedir?
bütün bu soruların hepsi ’insan nedir’e yani antropolojiye indirgenebilir demektedir kant.çünkü hepsinin temelinde insan vardır.
-’tanrı kutsal olandır, ama kutsal bir varlık yapamaz.’
-’akıl, kaçınılmazca, nesneler yaratır kendi kendisine. bu yüzden her düşünenin bir tanrısı vardır.’
-’insanın yalnızca düşünmesi değil; kendi kendine,düşünüyorum,diyebilmesidir,onu bir kişi kılan.’
diyen kişi.
-’akıl, kaçınılmazca, nesneler yaratır kendi kendisine. bu yüzden her düşünenin bir tanrısı vardır.’
-’insanın yalnızca düşünmesi değil; kendi kendine,düşünüyorum,diyebilmesidir,onu bir kişi kılan.’
diyen kişi.
modern felsefenin gelişim seyrine uygun olarak bilgi kuramını ön plana çıkartmıştır. kant’ın gözünde bilim, öncülleri kesin olan ve yöntemleri, ancak hume’unki gibi felsefi bir kuşkuculuk benimsendiği zaman sorgulanabilen evrensel bir disiplindir. bilim yansızdır ve nesneldir.
empirizm ile rasyonalizmi birleştirmiştir.
hayatı boyunca hiçbir kadınla herhangi bir duygusalda dahil ilişki yaşamamış.asla sosyal hayatı olmamış.sadece felsefede göstermiş olduğu büyük başarılarla adından söz ettiren ama hayatının geri planında yaşanmış ilgi çekici hiçbir olayı olmayan bir insan.
18.yüzyılın en önemli filozoflarından biri,descartes’ın usçuluğu ile francis bacon’ın deneyciliğini kendi felsefesinde birleştirdi,şeyin kendisi ile şeyin görüneni arasına önemli bir ayrım koydu, ve yalnızca şeyin görünenini bilebileceğimizi öne sürdü.
"... (insanlar) yaşamlarını ödeve uygun olarak koruyorlar, ama ödevden dolayı değil. buna karşılık eğer talihin kötü cilveleri ve umutsuz acı, yaşamdan tad almayı büsbütün yok ettiyse; eğer ruhu güçlü olan ve mutsuz kişi, cesareti kırılmış ya da yıkılımış olmaktan çok alınyazısına küserek ölmeyi dilerse, ama yaşamını, onu sevdiğinden, eğilimden ya da korkudan değil de, ödevden dolayı yine de sürdürüyorsa: işte o zaman maksiminin ahlaksal içeriği vardır".
fazlaca dakik insan. o kadar ki insanlar saatlerini onun akşam yürüyüşüne çıkma saatine göre kurarlarmış.
(bkz: kant ve aydinlanma)
ayni zamanda genel bir yasa olmasini isteyebilecegin bir maxime göre hareket et. buyurmus kisilik.
oyle davranin ki, yaptiklariniz evrensel olabilsin ve pragmatik olmasin. demektedir. buyuk adamdi rahmetli.
oyle davranin ki, yaptiklariniz evrensel olabilsin ve pragmatik olmasin. demektedir. buyuk adamdi rahmetli.
felsefeye elestirel dusunceyi getirmistir.
kant’a gore; insani bir arac olarak goren, insanin hakettigi degeri gozardi eden hicbir davranis evrensel olarak degerlendirilemez. dolayisiyla yine kant’a gore ahlakli degildir.
"ingratitude is the essence of vileness..."
’perpetual peace’ gibi bir şaheseri meydana çıkarandır.
filozoflar genel olarak dikkate alındığında kendisinin eserlerini çok geç bir yaşta verdiği söylenebilir. gözlem süresini uzun tutmayı yeğlemiştir.
filozoflar genel olarak dikkate alındığında kendisinin eserlerini çok geç bir yaşta verdiği söylenebilir. gözlem süresini uzun tutmayı yeğlemiştir.
pratik usun eleştirisi adlı yapıtın sahibi .aydınlanman çağının bence en önemli filofozu ama bir o kadar da kendiyle çelişir yapıtları.kant büyük fikir değişiklikleri yaşamıştır ve bu değişimler bir nevi bugünkü avrupanın da evriminin izlerini taşır .salt usun elestirisindeki tutumu ile pratik usun eleştirisi birbirini bertaraf eder yapidadir .şimdilik eyyorlamam bu kadar ileride editleyecegim
Yalan konusunda oldukça katı düşüncelere sahip olan filozof. Yalan söylemenin hiçbir şartta, hiçbir durumda.. kısacası hiçbir zaman etik olmayacağını iddia eder. Her şeyi en uçta yaşadığı için düşüncelerini çok ciddiye almamak gerek.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?