yaşar kemal

asil adi kemal sadik gogceli olan yasar kemal, 1923 yilinda adana’nin osmaniye ilcesine bagli hemite koyunde dogdu. henuz ortaokul siralarindayken halk yazinina duydugu ilgi onu folklor derlemeleri yapmaya yoneltti. o donemde siirleri adana halkevi’nin yayini olan "gorusler dergisi"nde yayimlandi. ortaokulun son sinifindayken okulu birakmak zorunda kalarak irgatlik, amelebasilik, pirinc tarlalarinda su bekciligi, arzuhalcilik, ogretmenlik, kutuphane memurlugu gibi islerde calisti. bu arada "ulke", "kovan", "millet", "bespinar" dergilerinde siirleri goruldu.

1951 yilinda istanbul’a yerleserek, cumhuriyet gazetesi’ nde fikra ile roportaj yazarligi yapmaya basladi. "dunyanin en buyuk ciftliginde yedi gun" baslikli roportajiyla gazeteciler cemiyeti ozel basari armagani’ni kazandi. o yillarda oykuleriyle de ilgi ceken sanatcinin 1952 yilinda "sari sicak" adli oyku kitabi yayimlandi. ilk romani "ince memed" 1955 yilinda cikti. 1955-1984 yillari arasinda oyku, roman, roportaj ile makalelerinden olusan 33 kitabi yayimlandi.

yasar kemal, ilk romani "ince memed" ile 1955 yilinda varlik roman armagani’ ni kazandi. 1974 yilinda "demirciler carsisi cinayeti" adli yapiti, madarali roman odulu’ nu aldi. "yer demir gok bakir" fransa’da 1977 yilinda, edebiyat elestirmenleri sendikasi tarafindan yilin en iyi yabanci romani secildi. "binbogalar efsanesi" 1979 yaz donemi icin buyuk edebiyat jurisi tarafindan secilen kitaplar arasinda yer aldi. 1982 yilinda uluslararasi del duca odulu’ ne deger gorulen yasar kemal, 1984 yilinda fransa’ nin légion d’honneur nisanini aldi.

yapitlarinda toroslari, cukurova’yi, cukurova insaninin aci yasamini, ezilisini, somurulusunu, kan davasini, agalik ile toprak sorununu carpici bir bicimde ortaya koyan yazarin essiz betimlemeleri yapitlarinin en onemli ozelligidir.

29 dilde yayimlanmis olan kitaplariyla, dunya yazininda cok onemli bir yeri var.

tilda’sini unutamadi
nuran cakmakci/istanbul
hurriyet 11 mayis 2001

unlu yazar yasar kemal, 50 yillik hayat arkadasi tilda’yi unutamadi. kemal, ‘‘tilda’nin kaybi bana guc veriyor. artik yazmaya basladim’’ dedi. bahcesehir universitesi nobel adaylari arastirma merkezi’nin acilisi nedeniyle bir konferans veren kemal, esi ve kendisiyle ilgili yazilan siirin okunacagi anons edilince, gozyaslarini tutamayarak, ‘‘tilda benim karim degil, kardesim degil, anam degil’’ diyerek aglamaya basladi. konferans salonu’nu dolduran ogrenci, ogretim uyeleri ve diger konuklarin ayakta alkislari arasinda hickiriklara bogulan kemal, daha sonra, ‘‘bu kadar hissiyatli davranip agladigim icin ozur dilerim. ancak, 50 yillik bir beraberlik yasadim. o olmeden once, ‘biz her seye katlanarak, namuslu yasadik’ dedim. o, osmanli sarayi’ndan, ben koyden gelmistik. ancak, bir insan olduk’’ diye konustu.


http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=350

(bkz: van)

(bkz: yer demir gok bakir)

1922’de osmaniye’nin hemite köyünde doğdu. asıl ismi "kemal sadık göğceli". 5 yaşında kan davası yüzünden babasını yitirdi. bir kaza sonucu sağ gözünü kaybetti. ilköğrenimini adana kadirli’de yaptı. yazmaya ortaokul sıralarında şiirle başladı. şiirleri adana halkevi’nin yayını olan "görüşler dergisi"nde yayınlandı. ortaokul son sınıfta okulu bırakmak zorunda kaldı. irgatlık, amelebaşılık, pirinç tarlalarında su bekçiliği, arzuhalcilik, öğretmenlik, kütüphane memurluğu yaptı. şiirleri, ülke, kovan, millet, beşpınar gibi dergilerde yayınlandı. 1950’de komünizm propagandası suçlamasıyla tutuklandı. 1951’de cezaevinden çıktıktan sonra istanbul’a yerleşti. cumhuriyet gazetesi’nde fıkra-röportaj yazarlığı yapmaya başladı. 1962’de türkiye işçi partisi yönetim kurulu üyeliğine seçildi. 1963’ten sonra gazeteciliği bırakıp kendini tümüyle kitaplarına verdi. 1973’te türkiye yazarlar sendikası’nın kuruluşuna katıldı, 1973-1974’te genel başkanlığını yaptı. 1952’de ilk kitabı "sarı sıcak" yayınlandı. bu bir öykü kitabıydı. ilk romanı "ince memed" 1955’te yayınlandı. 1955-1984 arasında öykü, roman, röportaj ve makalelerden oluşan 33 kitabı çıktı. bunlardan sırasıyla, ortadirek, yer demir gök bakır ve ölmez otu "dağın öte yüzü" üçlemesidir. demirciler çarşısı cinayeti, yusufçuk yusuf ve hüyükteki nar ağacı ise "akçasaz’ın ağaları" ismiyle bir dizidir. yumurcuk kuşu ve kale kapısı da "kimsecik" isimli bir dizidir. bu iki kitapta bir bakıma kendi yaşam öyküsünü anlatır. yapıtlarında torosları, çukurova’yı, çukurova insanının acı yaşamını, ezilişini, sömürülüşünü, kan davasını, ağalık ile toprak sorununu çarpıcı bir biçimde ortaya koyar.

eserleri

roman:
teneke (1955-1987)
beyaz mendil (1955)
ince memed i (1955-1989)
namus düşmanı (1957)
ala geyik (1959)
ölüm tarlası (1966)
ince memed ii (1969-1988)
yılanı öldürseler (1981)
ince memed iii (1984-1988)
ince memed iv (1987/1989)
ortadirek (1960-1989)
demirciler çarşısı cinayeti (1974-1990)
yumurcuk kuşu (kimsecik i, 1980-1988)
kale kapısı (kimsecik ii, 1985-1987)
yer demir gök bakır (1963-1990)
üç anadolu efsanesi (1967-1987)
ölmez otu (1968-1988)
ağrı dağı efsanesi (1970-1990)
çakırcalı efe (1972-1986)
yusufçuk yusuf (1975-1990)
al gözüm seyreyle salih (1976-1990)
kuşlar da gitti (1978-1990)
deniz küstü (1978-1990)
hüyükteki nar ağacı (1982-1990)

öykü:
sarı sıcak (1952-1987)

röportaj:
yanan ormanlarda elli gün (1955)
çukurova yana yana (1955)
peri bacaları (1957-1985)
bir bulut kaynıyor (1974-1989)
allahın askerleri (1978-1987)

fikra-deneme:
taş çatlasa (1961)
baldaki tuz (1974)
ağacın çürüğü (1980)

derleme:
ağıtlar (1943)

çocuk kitabi:
filler sultanı ile kırmızı sakallı topal karınca (1977-1983)

ödülleri

1955 gazeteciler cemiyeti özel başarı armağanı "dünyanın en büyük çiftliğinde yedi gün" başlıklı röportajıyla
1955 varlık roman armağanı, ince memed ile
1974 madaralı roman ödülü, demirciler çarşısı cinayeti ile
1977 fransa edebiyat eleştirmenleri sendikası yılın en iyi yabancı romanı: yer demir gök bakır
1979 fransa büyük edebiyat jürisi yaz dönemi en iyi kitaplar: binboğalar efsanesi
1982 fransa’dan uluslararası del duca ödülü
1984 fransa légion d’honneur nişanı

en çok romanını okuduğum ve öyle kalmasını istediğim yazar. şu sıralar bir ada hikayesi serisinin dördüncü ve son bölümünü yazmaktadır.

eserleri 39 ayrı dilde yayınlanmıştır.

çukurovanin homeros’u.gerçek bir halkçı.kendi deyimiyle kürt kökenli türk yazar.türkçeyi en iyi kullanan yazarlardan biridir bu özelliğiyle çoğu sarkık bıyıklı ülkücüden daha milliyetçidir.

’’dünyaya bir daha gelseydim, traktör şoförü olmak isterdim’’ sözü ile aydın olmanın dayanılmaz sancısını yansıtmış büyük yazar.

bogazici universitesi tarafindan kendisine fahri doktora unvani verilmi$ bugun.

kendisine yillar once bir cia ajani "i$ci partisinden ayril kitaplarin amerikada populer olsun" diye teklifte bulunmu$. bunun kar$iliginda ya$ar kemal de "beni amerikan parasiyla satin almaya mi cali$iyorsun orospu cocugu, siktir git!" $eklinde yanit vermi$.

http://haber.mynet.com/detay/guncel/yasar-kemalden-sok-iddia/520201

solcudur, solcuların ilham kaynağı örnek aldıkları kişilerdendir iyidir dürüsttür milletini ve ülkesini çoğu milliyetçi görünenlerden çok sever kahramandır.

http://tinyurl.com/27grc9j

köy hikayelerini şehirlilere sevdiren adam. anadolu insanını ve yaşadıklarını o kadar güzel anlatmıştırki, milliyetçi hareketin kurucularından nihal atsız yazdığı hikayelerden çok etkilenmiş ve ’’beni bu çocukla tanıştırın’’ diyerek kendisiyle tanışmak istemiştir, fakat nihal atsızın yanındakiler yaşar kemal in bir komunist olduğunu ikisinin yan yana görülmeleri konusunda kaygılarını bildirmişler ama atsız dinlememiş ve eminönün deki meyhanelerde buluşmuşlar konuşmuşlar ve hatta çok iyi birer dost olup fikir alışverişinde bulunmuşlar ama buluşmaları gizli gizli devam etmiş.

kaynak: sanırım atsızın oğlunun yazdığı bir kitapta geçiyordu.

elif şafak’ ın twitterda verdiği habere göre, kendisine legion d honneur ödülü verilecek büyük yazar.

dun kendisine fransa tarafindan legion d honneur isimli onur ni$ani verildi.

http://www.hurriyet.com.tr/planet/19490513.asp

nobel ödülünü hala alamamış olması sıkıntı. zira şu sıralar fahri doktora diplomaları toplamakla uğraşıyor, yazık.

hastaneye kaldirilarak solunum cihazina baglanmis.

allah acil sifalar versin.

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27968756.asp

ne yazik ki hayati riski varmi$. dunden bu yana durumunda bir degi$iklik olmami$, halen stabil vaziyette.

(bkz: 28 şubat 2015 yaşar kemal in vefatı)

(bkz: yaşar kemal için ulusal yas isteği)