yaşar kemal

firambogaz
1922’de osmaniye’nin hemite köyünde doğdu. asıl ismi "kemal sadık göğceli". 5 yaşında kan davası yüzünden babasını yitirdi. bir kaza sonucu sağ gözünü kaybetti. ilköğrenimini adana kadirli’de yaptı. yazmaya ortaokul sıralarında şiirle başladı. şiirleri adana halkevi’nin yayını olan "görüşler dergisi"nde yayınlandı. ortaokul son sınıfta okulu bırakmak zorunda kaldı. irgatlık, amelebaşılık, pirinç tarlalarında su bekçiliği, arzuhalcilik, öğretmenlik, kütüphane memurluğu yaptı. şiirleri, ülke, kovan, millet, beşpınar gibi dergilerde yayınlandı. 1950’de komünizm propagandası suçlamasıyla tutuklandı. 1951’de cezaevinden çıktıktan sonra istanbul’a yerleşti. cumhuriyet gazetesi’nde fıkra-röportaj yazarlığı yapmaya başladı. 1962’de türkiye işçi partisi yönetim kurulu üyeliğine seçildi. 1963’ten sonra gazeteciliği bırakıp kendini tümüyle kitaplarına verdi. 1973’te türkiye yazarlar sendikası’nın kuruluşuna katıldı, 1973-1974’te genel başkanlığını yaptı. 1952’de ilk kitabı "sarı sıcak" yayınlandı. bu bir öykü kitabıydı. ilk romanı "ince memed" 1955’te yayınlandı. 1955-1984 arasında öykü, roman, röportaj ve makalelerden oluşan 33 kitabı çıktı. bunlardan sırasıyla, ortadirek, yer demir gök bakır ve ölmez otu "dağın öte yüzü" üçlemesidir. demirciler çarşısı cinayeti, yusufçuk yusuf ve hüyükteki nar ağacı ise "akçasaz’ın ağaları" ismiyle bir dizidir. yumurcuk kuşu ve kale kapısı da "kimsecik" isimli bir dizidir. bu iki kitapta bir bakıma kendi yaşam öyküsünü anlatır. yapıtlarında torosları, çukurova’yı, çukurova insanının acı yaşamını, ezilişini, sömürülüşünü, kan davasını, ağalık ile toprak sorununu çarpıcı bir biçimde ortaya koyar.

eserleri

roman:
teneke (1955-1987)
beyaz mendil (1955)
ince memed i (1955-1989)
namus düşmanı (1957)
ala geyik (1959)
ölüm tarlası (1966)
ince memed ii (1969-1988)
yılanı öldürseler (1981)
ince memed iii (1984-1988)
ince memed iv (1987/1989)
ortadirek (1960-1989)
demirciler çarşısı cinayeti (1974-1990)
yumurcuk kuşu (kimsecik i, 1980-1988)
kale kapısı (kimsecik ii, 1985-1987)
yer demir gök bakır (1963-1990)
üç anadolu efsanesi (1967-1987)
ölmez otu (1968-1988)
ağrı dağı efsanesi (1970-1990)
çakırcalı efe (1972-1986)
yusufçuk yusuf (1975-1990)
al gözüm seyreyle salih (1976-1990)
kuşlar da gitti (1978-1990)
deniz küstü (1978-1990)
hüyükteki nar ağacı (1982-1990)

öykü:
sarı sıcak (1952-1987)

röportaj:
yanan ormanlarda elli gün (1955)
çukurova yana yana (1955)
peri bacaları (1957-1985)
bir bulut kaynıyor (1974-1989)
allahın askerleri (1978-1987)

fikra-deneme:
taş çatlasa (1961)
baldaki tuz (1974)
ağacın çürüğü (1980)

derleme:
ağıtlar (1943)

çocuk kitabi:
filler sultanı ile kırmızı sakallı topal karınca (1977-1983)

ödülleri

1955 gazeteciler cemiyeti özel başarı armağanı "dünyanın en büyük çiftliğinde yedi gün" başlıklı röportajıyla
1955 varlık roman armağanı, ince memed ile
1974 madaralı roman ödülü, demirciler çarşısı cinayeti ile
1977 fransa edebiyat eleştirmenleri sendikası yılın en iyi yabancı romanı: yer demir gök bakır
1979 fransa büyük edebiyat jürisi yaz dönemi en iyi kitaplar: binboğalar efsanesi
1982 fransa’dan uluslararası del duca ödülü
1984 fransa légion d’honneur nişanı
bu başlıktaki tüm girileri gör

neden bekliyorsun?


bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?

üye ol