pinhan

sizin icin bir sey yaparkenki hali. o kadar ozenle yapıyordur ki...

literaturdeki en buyuk alegoridir herhalde. tum orta cag romansalari ile dalga gecen, sovalye edebiyatini ti’ye alan cervantesin tum eski turlerin yetersiz kaldigini gorerek kaleme aldigi ingilizcede yeni anlamini gelen novel/roman geleneginin ilk ornegi.

herkes kitap okuma surecinde biraz kendi gelisimi dusunse aslinda ne gibi kitaplar gonderip gondermemesi gerektigine rahatca karar verebilecektir eminim. bircok ogrenci -ki bir zamanlar ben de onlardan biriydim- dilleri kendisi icin agır olan, ici ne kadar dolu da olsa okumaya gozlerini korkutacak kadar kalin olan kitaplardan cekinir. onlari okumak istemez, bir kulfet olarak gorur. bunun yaninda, temel okuma egitimi almalari icin temel eserleri de okumalari gerekir. sahsi kanaatim kampanyaya destek verirken o siralarda otururken acaba ne okurduk ne okumazdik diye empatik bir yaklasimda bulunursak, o zaman sadece kitap gondermis olmaz, hakikaten bircok cocuga ulasmis oluruz.

son donemde gencler arasinda yayilan "sevgilimin libidosu dusmus abi, iliskiye girmek istemiyor" seklindeki ifadeler sonucu menapoz (men a pause!) gibi yeni bir bahane olarak kullanilmaya baslandigini dusundugum, kisinin tamamen bilincalti ile baglantili olarak cinsellik durtusu.

dandini dandini danalı bebek
annesi maymun babası şebek
ağzına verdim şişe tıpası
uyusana ulan eşşek sıpası...

"aslinda neden boylesine bir yasaga gidildi ki zaten" gibi bir soruyu akla getiren ozgurlukcu bir acilimdir. herkesin korktugu sekilde carsafli olan ya da basinda sarigi turbesiyle kimse de universitelere girmeyecektir. "devrim yasaları"na uygunluk baz alinarak gerceklestirilmesi planlanan bir girisimdir. olmasi gereken de budur. cunku devrim yasalari carsaf, sarik ve cubbe icin hukumlere sahiptir. bugun giyilen seyler de onların sozum ona modernize edilmis sekilleridir.

peki, universitelerde turban yasagi surmeye devam etse?

ondan sonra cikip da bu turbanlilar cok cahil, nereye gitsek basimiza sorun cikartiyorlar, egitim seviyeleri dusuk, bunlar nasil cocuk yetistirecekler gibi sorulari da sorunlar bu serbestlige karsi cikanlar olacaktir.

tabii, haklisiniz. basında ortusu olan bir kadinin hicbir seye hakki yoktur. yasamasin zaten. mahallelere giyotinleri kuralim ve basinda ortusu olanlari ve o grubu savunan insanlarin kafasini ucuralim. ileriye, gelecege, avrupaya, muassır medeniyetler seviyesine bizlerin gitmesini engelleyecek tum kusurlar da ortadan kalkar zaten.

ya da onlar okumasin. yasak aynen kalmaya devam etsin. aile icinde yasasin ve kendini gelistirecek, hayatı gorebilecek kimseyle iletisim kurmasin. sonra da on altısı ya da on yedisine geldiginde amcasinin, halasinin oglu ile (zorla) evlendirilsin ve tum hayati bu sekilde tekduze ve bos gecsin.

o zaman neden insan haklari diyoruz? neden ozgurlukten bahsediyoruz? yok efendim amerika ıraktan cekilmeliymis, israil tum dunyaya hukmetmemeliymis. bu kadar ozgurlukcuysek neden uzaklara gidiyoruz ki? yani basimizda gerceklestirdigimiz adaletsizligi, haksizligi, zulmu neden gidermek icin edimde bulunmuyoruz?

kimse esit degildir. herkes dogumuyla beraber esitsizlikler getirir yaninda. yok efedim vatandaslik temelinde, yok efendim insanlık temelinde biz esitledik onlari falan gibi bir zirvaya girmesin kimse. kimse esit degildir; esit kilmak da mumkun degildir. ama insan olmanin getirisi olarak herkes istedigi sekilde yasama hakkina sahiptir. bu da ancak ozgurlukle mumkun olacaktir.

ozgurluk sozcugunu ise yeniden tanimlamak gerekirse: bireylerin toplum icindeki herkes icin gecerli olabilecek soyut (ya da somut) kurallara sahip olmasi ve bunlara uygun bir sekilde yasamasi.

ornek verecek olursak (ki anayasada da bu yonde bir egilim mevcut); kimse kilik kiyafeti mazaret gosterilerek egitim ve ogretim hakkindan mahrum birakilamaz.

empati yapamayan erkekler icin yeniden belirtiyorum (ki bu durum kizlar icin daha kolay olabilir) : iran gibi bir yerde olsaydiniz bu kuralin gecerli olmasi icin elinizden geleni yapacak olurdunuz. o yuzden basindaki ortusu ile yuzyillardir bu topraklarda yasayan insanlari otekilestirmenin, iranda yasayip basi acik gezmek isteyenler gibi ozgurlukleri elinden alinan insanlar haline getirmenin hicbir manasi yoktur.

toplumsak, beraber yasayacaksak bireylerin tatminlerini karsilayacak duzenlere ihtiyacimiz vardir; eger bunu istemiyorsak hep bir kaos hali, karmasa ve celiski bizim icin halihazirda bekliyor olacaktir.

insanoğlu düz bir çubuk gibidir. iki kişi birbirinden hoşlandığı zaman bu iki çubuk birbirlerine doğru eğilerek üçgen misali bir şekil oluştururlar. bu üçgende kendilerine ait, sadece ikisinin mahremi olan bir dünya yaratırlar. ancak taraflardan biri çekilip de giderse hem eğilmiş olan diğer çubuğun yere düşme ihtimali artar hem de yaratılan mahrem bölge herkese görünür olur. bundan sonra geriye ne eskisi gibi güzel günler kalır ne de gizli saklı yaşanan şeyler...

yapmaktan nefret ettigim, bazen para icin bazen de hatir gonul meselesi adina yapmak zorunda kaldigim cehennemin yer yuzundeki tezahurudur. ozellikle de edebi bir sey degilse kendi kelime oyunlariniza, akliniza gelen hinzirliklara yer yoktur. sadece ve sadece makale ne diyorsa onu cevirmek zorundasinizdir. hele de teknik bir konu ise, o zaman iskence ikiye katlanir.

insanin icini ferahlatan, yuregi daraldigi zaman hafiflemesini saglayan cok guzel ayetlere sahip olan essiz kitap. taha suresi 25. ayet:

"rabbim! göğsümü genişlet! işimi kolaylaştır! dilimdeki düğümü çöz ki, sözümü kavrasınlar!"

bundan onceki bircok entry’de haklarinda yanlis seyler girilen topluluk. oncelikle, escinsellik bir tercih degil yonelimdir. yani gercekten escinsel olan kimse kalkip da ben bunu tercih ettim demez. zaten oyle hissettigi icin oyledir. ama tabi ki escinselleri elestirip yerden yere vuran heterolar fantazi urunu olarak escinsel iliski tercihinde bulunurlarsa buna tercih denebilir, cunku bu onlara dair cok daha aci bir seyin gostergesidir.

ikinci olarak, escinsellik genellikle sadece erkeklere indirgenen bir seydir. malesef kadinlar burada bile var edemezler kendilerini. hatta zamanin birinde bir arkadasimdan soyle bir cumle bile isitmistim: "hadi erkekleri anliyorum da, kadinlar nasil yapiyor bu isi. yani nasil sey..." derken escinsel olmanin tamamen ayni cinsle seks yapma uzerine kuruldugu bir sey oldugunu dusunen cok buyuk bir kitlenin sozculugunu yapmisti o insan. ne de olsa erkekte hem delik var hem cubuk. ama kadin. ona ne oluyordu da ben escinselim diye ortalara cikiyordu. hem ciksa ne olacak! neyle cinsel tatmin saglayacak? patlicanla mi? tarzinda dusuncelerin hafifletilmis olarak disavurumudur bu tepki.

bunun disinda escinsellikle bir hastalik ya da davranis bozuklugu da degildir. bu kanida olan amerikan psikoloji toplulugu 70’lerden sonra bu konudaki fikrini degistirmistir. tabi ki bunu bilimsel temellere mi yoksa insan haklari gibi sosyal olgulara dayandirarak mi yapmistir, bilinmez. cunku hala psikoloji camiasinda bu sorun tartisilagelir.

erkek escinselliginden hareketle soylenecek birkac sey daha var. erkeklerin turkiyede askere alinma durumu. turk erkekleri eger escinsel olduklarindan askere gitmek istemiyorlarsa bunu pasif durumda anal iliski fotografi ya da videosuyla kanitlamali, ve turkiyede hala gecerli olan "hastalikli" damgasini almalidir. bunun sonucu olarak da omru boyunca memurluk yapma hakkini kaybeder.

kadinlar icinse durum cok daha ilginctir. bazi aileler kizlarinin escinsel oldugunu ogrenince sevinirler cunku namuslarina zeval getirecek bir erkek kamisi kizlarinin deliginden gecemeyecektir. onlara gore zamanla bu durumu unutacak olan kizlari da evlenecek, boylece kizlik zari, bekaret gibi bir sorunla karsilasmadan namuslu namuslu everebileceklerdir cocuklarini.

tabi bir de bu isin heterolar kismi soz konusu. ahlak zabitamiz heterolar (tabi ki hepsi icin degil ama boyle olanlar icin soyluyorum) escinsellerden nefret etmekle kalmaz onlari toplumsal olarak yargilama konusunda da ustun caba gosterirler. mesela, maco hetero tabiriyle "kirik, ibne, sey" olan gay erkekler, normal zamanda kiyameti koparan ahlak zabitaligi yapan heterolarin sapikca davranislarina ve tacizlerine maruz kalirlar. bu teklifleri kabul etmeyen zavalli gayler o anda herkesin icinde dunyanin en kotu ve ahlaksiz insani ilan edilip toplum tarafindan asagilanmasi cabalanir. ama teklifi kabul etse yillardir ruyalarini susleyen "sapkin" fantazilerinin tezahuru olarak ne de guzel sikeceklerdi o kirigi/ibneyi/gotvereni aslinda. ama olmuyor.

sonunda ne oluyor. gayler, lezbiyenler basimiza tas yagmasinin sebebi, onlar kadar durust olamayan sapki heterolar da ahlak zabitamiz oluveriyorlar. ama herkesi goren allah var.

kirasini odemediginden yakinan ev sahibi, "zaten komsular da rahatsiz oluyor. evin hicbir penceresinde perde yok. evin icinde cirilciplak geziyor. olacak is mi" seklinde aciklama yapmistir. kendisi de buna "ev benim. istedigim gibi gezerim. ister ciplak ister donla. evsahibim rontgenci galiba" diyerek yanit vermistir.

çelişkili bir durumdur. param var, neden benim de bir cipim olmasın, başımdaki örtü buna da mı engel mantığıyla hareket edildiğinde zaten her yerde dışlanıyor ve hor görülüyorsunuz; elbette hakkınız diyebileceğimiz; ancak, başındaki örtü bir inanç gereği ise, dünyada ve ülkemizde bu kadar insan açlıkla savaş verirken bu inanç gereği o insanlara yardım edecebilecek kadar maddi güce sahipken cipe binildiğinde de harcanan paranın hesabının sorulması, öbür dünyada fakir olanın bir iki elinin cip sürücülerinin yakasında olması söz konusudur. diğerleri binerken cipe yardım etmeyi akıllarından geçirdiler sanki diyerek kendini avutmanın hiçbir yararı olmadığı anlaşılmalıdır. inançlıysan bilmelisin ki her koyun kendi bacağından asılır bu mevzularda.
(zekatımı da veririm, cipime de binerim)

bile bile diken ustune oturmak eylemini gerceklestirmek.

insanin basta ne tepki verecegini kestiremedigi, ama sonrasinda dusununce ne kadar dogal bir sey oldugunu kavrayip kendini gulmekten geri alamadigi eylemdir.

eylemin kendisi o kadar guzeldir ki ici yikip gecen acimsi duygudan baska hicbir seyin pek onemi yoktur. o yuzden bu durum kisileri opusmekten ali koymayacaktir kanimca.

o zaman 3un 1ini nasil ifade ederiz sorunsalini doguran baslik.

istanbulda bulunan buyuk bir mezarlik. osmanli hanedanlarindan şakirin ailesi tarafindan anneleri ve babalarinin hayri amacli icerisine yaptiracaklari caminin modern olmasini hedeflemis olduklarindan tasarimini zeynep fadillioglu’na yaptırma kararlari dogrultusunda projesine taniklik ettigim, sirf tasarim icin en son 5 milyon dolarin harcandigini ve bu rakamin da yeterli olamayacaginin soylendigi, ayrica icinde bir adet de eski eserlerin sergilenecegi muzenin yer alacagi mekan.

3 kasım günü tüyap’ta edebiyat ve kadın konulu soylesiyi gerceklestirecek olan asmis yazar kadin.

biraz sagduyu ile yaklasilmsi gerekildigini dusundugum durumdur. tamam onlari muhattap almiyoruz ama siz ne derseniz deyin yalancilar biz yapacagimizi yapariz gibi bir karsilik vermek de onlari ajite ederek islerin kizismasina neden olacaktir. temennim olarak umarim gerceklesir diyebilecegim bir durumdur; ancak boyle bile olsa yapilanin cezasini cekeceklerdir.

artik kacar yolu yoktur bu olayin. demokratik olarak hak da taninmistir kendilerine ve bunu da kullanmayi bilememislerdir. esefle kinanmasi gerekn bir durumdur. istediklerini elde edemeyeceklerdir. tek temennimiz yaralilarin bir an once iyilesmesidir.