mim efendi

borçlu demektir. dince yasaklanmış bir konuda borçlu ve özellikle allah uğrunda onu ödemeye söz vermiş iseler bu kimseler toplanan zekattan pay isteyebilirler.

(bkz: tevbe 60)

allah ın sünneti, kainatı idare etmekteki adeti, adetullah. tabiat kanunları denilen allah kanunları, kainatın yaratılması sırasında allah ın koymuş olduğu kanunlar. kurana göre sünnetullah değişmeyecektir. kısaca tabiat kanunları dediğimiz herşey sünnetullahtır.

halk edebiyatında destan veya hikayelerde ana bölüme bağlı başka olay ve maceralara verilen isimdir. fransızcadaki episodeun karşılığıdır.

halk edebiyatında destan veya hikayelerde ana bölüme bağlı başka olay ve maceralara verilen addır. fransızca episodeun karşılığıdır.

saz şairlerinin özellikle karşılaşmalarda rakip aşığı güç durumda bırakmak için çok az rastlanan kelimelerle yaptıkları kafiyelere verilen isimdir. dar ayaklı kelimelerle şiir söyleyen şair hem karşısındaki şairi zor durumda bıarakır hem de kendi şiir gücünün havasını atar. eee ne yapsın rakip şair. zorlanır. kelime bulamaz kafiye yapacak. bundan dolayı da zor ayak diye de isimlendirilir.

şevket altuğ ile özdeşleşen bir türk filmi repliğidir. bu replik tekrarlandıkça anlam kazanan replikler sınıfında değerlendirilmelidir.

gelinin başından saçılan çiçek, şeker, düğün armağanına saçı denilmektedir. aşık edebiatında ise saçı, muamma asılan dernek veya kahvehanelerde dinleyicilerle meraklı zenginlerin, muammayı çözen aşığa bahşiş olarak verdikleri altın, gümüş gibi madeni paralar anlamına gelir. saçmak fiilinden türetilmiştir.

aşık edebiyatında kafiye hakkında kullanılan terimdir.

en az iki mısra sonundaki ses benzerliğidir. kafiye öncelikle mısra sonlarındaki kelimelerin kök veya gövdede ses benzerliği ile; bu yoksa, kök çekim eki veya gövde çekim eki ile de kafiye oluşturulabilir. aşık edebiyatımızda kafiye karşılığı olarak ayak terimi kullanılmaktadır. son yıllarda ise kafiyeye uyak denilmiştir.

divan edebiyatı şairlerinin şiirlerin kime ait olduğunun karıştırılmaması için kullandıkları ve çoğunlukla mizaçlarına ve karakterlerine uygun ve aruz kalıbı açısından sorun arzetmeyen çok heceli kelimelerden seçtikleri ve özellikle gazellerin son beyitlerinde kullandıkları takma addır. eğer şaire biri tarafından bir mahlas seçilmiş ise bu mahlasın neden seçildiğine dair bir de mahlasname yazılır idi.

gözden ya da bakıştan uzaksın saklısın anlamına gelen bir ifadedir.

arapça bırakmak, terk etmek anlamında bir kelime olan terk, tasavvufi bir kavramdır. terkin dört şekli vardır. terki dünya, terki ukba, terki hesti, terki terk. kâmil ârif terki de terk eder. böylece aklında ve zihninde terk diye bir şey kalmaz. gerçek terk dünyayı terk etmekle olur. terk ehline tarik ya da târik-i dünya denir. tarîkatta verilen görevi terk etmek, tarîkatı terk etmek gibidir ya da tarîkatı terk etmek nesebi terk etmek gibidir . eskiden fakr ve fenâ ehli dervîşlerin başlarına giydikleri taç ve külâhlar üzerinde, dikey iniş şeklinde alâmetler olurdu. işte bu dilim dilim görüntü veren alâmetlere de terk veya terek adı verilmekteydi. bu dilimlerin sayısı tarîkattan tarîkata değişmekteydi.

islâm inancından dönerek allâh’ın varlığına ve birliğine inanmama, allâh’ın yolundan çıkma anlamına gelir. hak yolundan çıkarak islâm dîninden ayrılan inkârcılar da mülhid diye isimlendirilir

nikah töreninde damadın yaptığı yemindir. yeminin metni şöylecedir:

iki yarımdan bir tam olmaya adım attığımız bugünde; futbol maçlarını seni sıkacak kadar izlemeyeceğime, televizyon kumandasını arada bir sana vereceğime, fazla mesai bahanesiyle arkadaşlara uymayacağıma, kayın validemin ev ziyaretlerinden rahatsız olmayacağıma, özel gün ve haftalarımızı asla unutmayacağıma, arada sırada da olsa sana hediyeler alacağıma, seni daima koruyup kollayacağıma söz veriyorum.

(bkz: gelin yemini)

nikah töreninde gelinin yaptığı yemindir. yeminin metni şöylecedir:

iki yarımdan bir tam olmaya adım attığımız bugünde; kredi kartlarını çökertip seni üzmeyeceğime, sık sık ağlayarak annemin evine gitmeyeceğime, pahalı hediyeler istemeyeceğime, sürekli şikayet etmeyeceğime, her gün sana mükellef sofralar hazırlayacağıma, seni anlamaya çalışacağıma, hayatım boyunca seni seveceğime söz veriyorum.

(bkz: damat yemini)

örnekleme yapmak lüzumu hisseden zevatın örneklemde kelimenin eşanlamlılarını peşipeşine kullanarak anlatım bozukluğuyla kafa tutmasıdır.

karadeniz yöresinde hecelere c sessizini ekleyip hecenin sesli harfinin c sessizine eklenmesiyle oluşur. mesela örneğin misal vermek gerekirse bilgi sözlük bicilgici söcözlücük şeklinde söylenir.

rizeli yurdum insanının cep telefonu mağazasının camında 100 punto karakterle özene bezene nokiya şeklinde yazılmış cep telefonu markası

porsche firmasi, 1983 yilinda otomotiv sektöründe yanki uyandiracak teknik donanima sahip bir otomobille pazara girer. müsterilerinden gelen her türlü yorum ve fikirlere açik olan yönetim, aracin piyasaya sürülmesinden 2 ay sonra ilginç bir iikayet mektubuyla karsilasir. müsterinin sikayeti şudur:
"adim danny troatman. new jersey’de yaşiyorum. esim ve cocuklarimla her aksam film seyretmeden önce sehir merkezinde bulunan markete dondurma almaya gidiyorum. bir ay önce aldigim porsche marka arabamla tabii ki... fakat ne ilginçtir, ne zaman çikolatali veya meyveli dondurma alip arabama dönsem, araç çalismiyor. oysa vanilyali dondurma aldigim zaman aracim rahatlikla calisiyor. bunun bir kac kere denedim ve her seferinde ayni sonucu aldim. yardimlariniz icin simdiden tesekkürler"

porsche firmasindaki yetkililer derhal adi gecen bölgeye bir mühendis gönderiyorlar ve sebebini ögreninceye kadar orada kalmasini söylüyorlar. ertesi gün mühendis new jersey’e variyor ve bay troatman’la hemen temasa geciyor. ayni aksamdan baslamak üzere her aksam üstü mühendisimiz ve bay troatman dondurma almak üzere markete gidiyorlar. gercekten de cikolatali ve meyveli dondurma alindigi zaman araba calismiyor, vanilyali alindigi zaman ise rahatlikla calisiyor. mühendis ilk baslarda bu olaya saskinlikla bakiyor fakat bilimsellikten uzaklasmamaya gayret ediyor.

aradan yaklasik bir ay geciyor. bay troatman ile her gün markete giden mühendis, sonunda olayi cözüyor. yeni model porsche arabalarda kullanilan soğutma sistemi, arac durdurulduktan hemen sonra devreye giriyor ve motor belirli bir ısıya düşene kadar motoru kilitliyor. markette en cok satilan dondurma ise vanilyali dondurma. bu yüzden vanilyali dondurma tezgahı önünde sürekli sıra oluyor. bay troatman siraya girip dondurmasını alana kadar gecen süre, motorun sogumasi icin yeterli oluyor. fakat cikolatali veya meyveli dondurma tezgahi önünde sira olmadigi icin dondurmayi hemen alip aracina geri dönüyor. motor ise kilitli oldugu için araç çalismiyor.
mühendis, raporunu yönetime sunuyor. piyasadaki araclar geri toplanip, gerekli ayarlamalar yapiliyor ve müsterilere yeni haliyle teslim ediliyor.

demek ki neymiş, araban var ise vanilyalı dondurma yiyeceksin.

(bkz: porschen mi var derdin var)

vantilatör gibi mübarek.