çıkarma

tdk ya gore bir cok anlami olan kelime:

1 .birinin veya bir şeyin çıkmasını sağlamak, çıkmasına sebep olmak:
"cebinden maroken kaplı bir defter çıkardı."- ö. seyfettin.

2 .(-i) sonunu getirmek:
"bu para ile ayı çıkarırız."- .

3 .(-i) anlamak, ne olduğunu bilmek, sezmek.

4 .(-i) bulmak, ortaya koymak:
"yalanını çıkarmak. yanlışını çıkarmak."- .

5 .(-i) hatırlamak:
"adamı nereden tanıdığımı tam olarak çıkarmaya çalıştım."- n. cumalı.

6 .döküntülü bir hastalığa tutulmak:
"çiçek çıkarmak."- .

7 .(-i) çok hoşlanmak:
"lezzetini çıkara çıkara hikâyesine devam ediyordu."- r. h. karay.

8 .(-i, -den) öfke, hırs, acı vb.nin zararını çektirmek:
"öfkesini benden çıkardı."- .

9 .(-i, -den) sağlamak, elde etmek:
"ekmeğini taştan çıkarmak."- .

10 .(-i, nsz) gibi göstermek, bir davranış yüklemek:
"birini hırsız çıkarmak. suçlu çıkarmak."- .

11 .sindirim yolundan dışarı atmak.

12 .ilgisini keserek uzaklaştırmak.

13 .(-i) giysi, ayakkabı vb.ni vücuttan ayırmak, soymak:"ihtiyar hatun, onun ayakkabılarını ve ceketini çıkarıp çekilip gitmişti."- s. f. abasıyanık.

14 .(-i) yayımlamak:
"gençlerin tenkitlerini gördü, yeni çıkardıkları edebiyat tarihlerini karıştırdı."- o. s. orhon.

15 .(-i) gidermek:
"lekeyi çıkarmak."- .

16 .(nsz) sebep olmak, yol açmak:
"bir dedektif bürosu açmış, hükûmet zorluk çıkardığından kapatmıştı."- r. h. karay.

17 .(nsz) yapmak, üretmek:
"bu terzi çok iş çıkarıyor."- .

18 .(-e, nsz) sunmak:
"konuklara çerez çıkardı."- .


19 .(-e, -i) göstermek:
"sosyeteye bir ustabaşıyı kocam diye çıkaracaksın."- m. ş. esendal.

20 .(-i, -le) bir şeyi bir örneğe göre yapmak:
"yeni öğrendiği bir tangoyu piyanoda tek parmakla çıkarmaya çalışan ilhami..."- h. taner.

21 .(nsz) yollamak, göndermek:
"bir adam çıkarıp oğlunu yanına getirtti."- .

22 .(nsz) yükü boşaltmak:
"karşıki kıyıda yün denkleri çıkaran gemiye haykırdık, işaretler ettik."- r. h. karay.

23 .(nsz) resim yapmak.

24 .(nsz) fotoğraf çektirmek.

25 .(-i), mecaz söylemek:
"bu dedikoduyu ortaya mutlak bizim arkadaş çıkarmıştır."- o. c. kaygılı.

26 .(-i, -den), matematik üçüncü bir sayı elde etmek üzere belli bir sayıdan, daha az değerli başka bir sayı kadar birim eksiltmek, tarh etmek.

(bkz: cikartmak)

(bkz: domuzlar korfezi cikarmasi)

bu islemin tersi icin : (bkz: toplama)

matematikte bir sayidan digerini eksiltmektir yada pozitif bir sayiyla negatif bir sayiyi toplamakta denebilir. 4 islemden biridir.