yasser arafat

sinirsahibi
birlesmis milletler guvenlik konseyi toplantisina belinde silahi ile girebilmis lider, 20. ve 21.yuzyilda direnisin son simgesi.yillar boyu direndigi israil eski basbakani tarafindan bile saygi ile karsilanip iki kisi nobel baris odulu alarak tarihe not yerine paragraflar dusmus filistin devlet baskani.
imgoindeeperunderground
eski bir osmanli zabiti olan abdulrahman bey, misir’da dunyaya gelen ogluna, muhammed adini verdi. coban, tuccar, pakistanli isadami, hatta yasli bir kadin kiliginda israil topraklarina baskinlar duzenlerken, muhammed’in kod adi, "ebu ammar"di. 1994’te, nobel baris odulu’nu alirken ise, herkes onu, filistin lideri yaser arafat olarak taniyordu. dunyanin en calkantili bolgesinde dogan yaser arafat’in cocuklugunu gecirdigi ev, israil’in dogu kudus’u isgalinden sonra, aglama duvarina yer acmak icin yikildi. arafat, gencliginde neseli ve enerji doluydu. cevresindekileri kolayca etkileyebilen arafat, kahire universitesi’nde okurken, filistinli ogrenciler birligi’nin lideri secildi. uluslararasi toplantilarda filistin sorununun sozculugunu yapmaya, daha o zamanlar basladi. universiteden sonra, kisa bir sure, kuveyt’te insaat muhendisligi yapti.

1958’de el fetih’i kurdu. orgutun, israil topraklarina duzenledigi vur-kac eylemlerinde, bizzat yer aldi. 1967 arap-israil savasi’ndan sonraysa, artik bir efsaneydi. misir lideri cemal abdul nasir, bu genc adami desteklemeye basladi. onu, misir heyetinin bir uyesi olarak sovyetler birligi’ne goturdu.

iki onemli ilke

boylece adi artik uluslararasi arenada da gecmeye baslayan arafat, butun filistin orgutlerini catisi altinda toplayan filistin kurtulus orgutu’nun basina gecti. iki onemli ilkeye, siki sikiya sarildi: bu ilkelerden birincisi, filistin hareketinin, herhangi bir arap ulkesinin denetimi altina sokmamakti. bu nedenle, suriye devlet baskani hafiz esad’la, surekli karsi karsiya geldi. ikinci onemli ilkesiyse, komunistlerden, radikallere kadar farkli filistinli gruplari birarada tutmakti. bunun icin de, onlarin disiplinsizlige varan davranislarina goz yumdu. filistinli gruplarin bu disiplinsizligi, urdun’de ic kargasaya yol acti. urdun guvenlik gucleriyle, filistin orgutleri arasinda yasanan kanli catismalar, tarihe, "kara eylul" olarak gecti.

filistin kurtulus orgutu, urdun’den lubnan’a tasinmak zorunda kaldi. ancak, bu gelisme, lubnan’daki etnik dengeleri bozdu. patlayan ic savas, yillarca surdu. israil, kargasa icindeki lubnan’i isgal etti. arafat, o gunlerde, bugunun israil basbakani, o zamanlarin savunma bakani ariel saron’un elinden kurtulmak icin, surekli hareket eden bir aracta yasamak ve sonunda, lubnan’dan da cikmak zorunda kaldi. arafat’a ve hareketine, bu kez, tunus kucak acmisti. arafat, en yakin arkadasi ebu cihad’i da, israil ozel kuvvetlerinin yaptigi bir baskinda, tunus’ta kaybedecekti.

dunyanin kabul ettigi lider olmaya giden yol

1987’de, filistinlilerin direnisi, sokaga dokuldu. intifada, yani "direnis" hareketinin en sicak gunlerinde, arafat, tarihi bir adim atti. 1988’de filistin devleti’nin kuruldugunu ilan etti. bir ay sonra, yine, tarihi aciklamalar yapti. israil’in, "guvenlik icinde var olma hakkini tanidiklarini", ve "terore karsi oldugunu", ilk defa soyledi. bu aciklamadan birkac saat sonra amerikan yonetimi, filistin kurtulus orgutu’nu, ortadogu sorununun taraflarindan biri olarak tanidigini ilan etti. arafat’in en buyuk hatalarindan biriyse, korfez savasi?nda "yanlis ata oynamak"ti. kuveyt’i isgal eden saddam huseyin’in yaninda yer alinca, petrol zengini korfez ulkelerinden gelen ekonomik destegi, bir anda kaybetti.

oslo anlasmasi ve nobel baris odulu

savastan sonra ortadogu’da dengeler degisti. beyaz saray’in zoruyla, ortadogu barisi icin gorusmeler basladi. madrid’de acik acik, oslo’da gizliden gizliye yurutulen gorusmeler, 1993’te sonuc verdi. oslo’da varilan, washington’da imzalanan anlasmayla, israil basbakani izak rabin ve filistin lideri yaser arafat, nobel baris odulu’ne layik goruldu. arafat, bir yil sonra, eskiden gizlice girdigi gazze’ye, bu kez, filistin yonetimi baskani olarak tasindi. cabalari hep, filistin devletini kuracak olan nihai anlasmayi saglamak icindi. 2002 subat ayinin ortalarinda cikan bir catisma yuzunden yine saron tarafindan ev hapsinde tutulmaya baslayan yaser arafat, parkinson hastaligi ile de mucadele etmek zorunda kaliyor.

kaynak: www.kimkimdir.gen.tr

neden bekliyorsun?


bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?

üye ol