sosyalizm

kisa copun uzun copten hakkini almasidir.

nazim anlatimiyla :

...
sosyalizm,
yani su demek ki, dayi kizi,
sosyalizm,
senin anlayacagin yani,
el kapisinin yoklugu degil de
imkansizligi.
ekmegimizde tuz,
kitabimizda soz,
ocagimizda ates olusu hurriyetin,
yahut, baskasi yel de,
sen yaprakmissin gibi titrememek,
bunun tersi yahut...
sosyalizm,
devirmek daglari elbirligiyle,
ama elimizin oz bicimi,
oz sicakligini yitirmeden.
yahut, mesela,
sevgilimizin bizden ne san, ne para,
vefadan baska bisey beklemeyisi...
sosyalizm,
yani yurttas odevi sayilmasi bahtiyarligin,
yahut, mesela,
-bu seni ilgilendirmez henuz-
esefsiz,
guvenle,
emniyetle,
golgeli bir bahceye girer gibi
girebilmek usulcacik ihtiyarliga,
ve hepsinden onemlisi,
cocuklarin ama butun cocuklarin,
kirmizi elmalar gibi gulusu...
...

isci sinifinin ideolojisi olmustur komunizmin daha ilimlisidir, sosyal adaleti, sosyal demokrasiyi ve sosyal esitligi savunur. komunizmden farki icinde demokrasiyi barindirmasidir, tabi demokrasi varsa bu ideolojiye aslında sosyal demokrasi denilir, ayrica demokratik haklar bu dusunceyle ortaya cikmistir. bunun sebebide isci sinifinin orgutlenip sendikalasarak kendi haklarini talep etmesidir, isci haklari ortaya ciktikca demokratiklesme artmistir ve gunumuzun cagdas demokrasileri isci sinifinin eseridir.

sanıldığının aksine çin’de uygulanmayan sistem. çin’in otoriter bir parti-devlet modeli dışında amerika gibi diğer kapitalist ülkelerden hiç bir farkı yoktur. özel mülkiyet almış başını gitmiştir. kırsal kesimler ve büyük şehirler arasındaki hizmet sektörü ve ekonomik farklılıklar yüzünden bazıları çin’i tanımlarken "iki çin" ifadesi kullanır. bir çin dünyanın en büyük güçleri olma yolunda ilerleyen, bol miktarda zengini bulunan ülkedir. diğer çin ise sosyalizm vaatleriyle kandırılarak, pek çok ihtiyaçtan yoksun bir şekilde yaşayan kırsal kesim insanıdır.
ideal sosyalizme en yakın sistem bugünlerde küba’da görülmektedir. küba’da yaşanan sorunlar da sosyalizmin zayıflıklarından değil, küba’nın hammadde yoksunluğundan kaynaklanmaktadır. yine de tüm sorunlarına rağmen küba, dünyanın kapitalist devi olan komşusunun yanında yıllardır hayatta kalmayı başarabilmiştir.
ayrıca hugo chavez liderliğinde venezuela’nın da (dünyanın en önemli petrol üreticilerinden biri) bir çok alanda sosyalist yöntemler izlemeye başladığı gözlenmektedir.

cok kucuk nufuslu yada cok yuksek moral degerler tasiyan topluluklarin disinda uygulanmasi imkansiza yakin olan utopik yonetim(!) bicimi.

dinlendigi zaman kulaga cok guzel gelir sosyalizm. bilirim "ulas benzer gunese" turkuleriyle buyudum. sosyalizmin belki tek hatasi cok buyuk bir kalbinin olmasi. kapitalizm yola cikarken insanlarin bencil oldugunu var sayar. ve bu bencilligin kendi sistemini ve dolayli yoldan halkini desteklemek icin kullanir. sosyalizm ise ilk adim olarak insanlarin "iyi niyetli" oldugunu kabul eder...

oysa insanlar cikarci ve kolaycidir. dogustan daha yetenekli insanlar vardir dunyada. bu insanlarin diger insanlarla esit olmasi haksizliktir. esitlik her zaman adalet degildir.

cok kucuk populasyonlarda sosyalizm ise yarayabilir. boyle topluluklarda toplum bilinci gelismek zorundadir, cunku ekini zamaninda kesmezse gelecek kisa ac kalacagini bilir. ama genis bir cografyada kendi ekini bicmezse, "o ekin nasil olsa baska yerde bicilip getirilir bana" yaklasimi vardir. herkesin ayni yaklasimda oldudugunda islerin yurumeyecegi gorusu halktan bir insana gore degildir.

sosyalizmin olabilecegini inandigim ikinci duzenek, yuksek egitimli, ve saglam moral degerleri olan bir toplumdur. birey toplumu kendisinden one koyarsa ve bunun dogru oldugundan yola cikarak herkezin ayni seyi yapacagini kabul ederse sonucta kendinin daha iyi gunlere ulasicaginin bilincindedir. ama toplumdaki butun bireyleri (yada yeterli cogunlugu) bu seviyede egitmek, ogretmek neredeyse sosyalizmin kendi kadar gercekcilikten uzak bir utopyadir.

insanlarin hak etmedigi kadar iyi oldugu icin kaybeden rejim. halbuki kapitalist olsan ne rahat. oldur mazlumu, somur petrolunu. git el alemin memleketine, parcala yerli sermayeyi. ciftciden al uc on kurusa mamulu, sat yirmi liraya.
simdi kapitalist olmak vardi anasini satayim...

lisede söyle tanımlanır; besledigin iki hayvanın birini devlete vermek sosyalizmdir, besledigin iki hayvanın birini komsuna vermek ise komunizm.
kapitalizmde ise iki hayvanda senin olur ancak asıl sagılan siz olursunuz, diye eklerdi lisedeki hocalarımız.

tanrının yeryüzünde sağlayamadığı adaleti,özgürlüğü,eşitliği sağlayacak olan ideoloji.o uygulandı başarısız oldu demeyin bir ideolojinin yanlış uygulanması o ideolojinin yanlış olduğunu göstermez.

yanlış uygulandığı için değil embesillerle zekîleri aynı kategoriye koyduğu için saçma bir düzen. zaten düzen’ler düzülenler üzerine kurulur.var mı ötesi ?

sosyalizm,kapitalizmin büyük kötülüklerine çare olacağı,sömürüyü,sefaleti,adaletsizliği,işsizliği ortadan kaldıracağı,eğitim ve sağlığı parasızlaştırcağı ve insanlar için daha büyük bir refah ve mutluluğun kapılarını açacağına inanılan ideolojidir.

insanlarin kabul edemeyecegi yonetim turu.. ne yani ben daha yakisikliyim, daha zekiyim, daha kuvvetliyim,daha tassakklliyim. oburunden bir farkim olmasi gerekmez mi?

komunizm’den onceki adim ayni zamanda.

(bkz: toplumculuk)

kapitalist sisteme tepki olarak dogan ideloji.19. yuzyilda ortaya cikan sosyalizm ilk zamanlarda fabrikasyon uretime tepki gosteren zanaatkarlarin cikarlarinin bayraktarligini yapmis; ancak zamanla buyuyen sanayiye bagli olarak sayilari artan isci sinifinin ideolojisi olmustur.

marx’a göre komünizm’e geçmeden önceki bi basamak.

inşa dönemi. olabilecek bir süreç.

sinifsiz ve somurusuz topluma gecis surecinde, komunizmden onceki adim. zannimca komunizme gecmeden orda kalinmasi gerekilen sistem.

hiçbir yönetim biçiminin insanlara faydası olmayacağını sscb ve çin örneklerinde göstermiştir, he tabi klasik kapitalizmle karşılaştırıldığında biraz daha ötededir o ayrı.

yani kısacası kötünün iyisidir.

sosyalizmde bireylerin mulkiyetleri olmasina izin verilir fakat belirli bir siniri vardir. bu tip ulkelerde disa bagimlilik yoktur. turkiye’de resmen yasanmasada cumhuriyetin ilk donemlerinde cok sik gorulmustur, hala da bazi bolgelerimizde gorulmektedir...

(bkz: komunizm)

karl marx’la beraber hepten çorba olmuş, nice diktatörlüklere ön ayak olmuştur.