ortacağ

tdk’ya göre orta çağ şeklinde yazmamız gerekiyormuş.

kavimler göçü ile başlayıp, istanbul un fethi ile bittiği kabul edilen dönemdir. bu dönemde avrupa’da karanlık bir çağ yaşanmakla birlikte gelecekte tüm avrupa’nın özgürleşmesini ve zenginleşmesini sağlayacak gelişmelerin de temeli atılmıştır.

sık sık ortaçağ karanlığı’nda bahsedenlerin,meseleye avrupa odaklı bakmaları; o tarihlerdeki temsilcileri olan osmanlı’daki özgürlüğü ve refahı ıskalamaları ilginçtir. özgürlüğü de, o dönemin şartları içinde değerlendirmeleri gerektiğini bilmeleri gerekir.

yarım yüzyıl öncesine kadar, her yıl insan hakları raporu yayımlayan abd’de, zencilere karşı ırk ayrımı; güney afrika cumhuriyeti’ndeki apartheid rejimi; kadınlara, çocuklara, eşcinsellere, komünist-sol düşünceye... listeyi uzatmak mümkün. bu meselelere bakışın nasıl olduğunu da hatırlamalı ya da öğrenmeliler.
günümüzde de ırak, filistin, afganistan, iran... ve daha birçok meselenin çözümünde insan haklarının, özgürlüğün, eşitliğin, adaletin nerede durduğunu sorgulamalılar.

ortaçağ’da hayran olunan, özenilen, taklit edilen o büyük medeniyetin torunlarından, atalarına saygı ile birlikte; ülkelerine, milletlerine ve tüm değerlerine de haksızlık yapmamalarını beklemek, çok mu büyük bir beklenti olur?

ortacag avrupanin deneme ve yanilma donemidir. zira bu donemde avrupa bati romanin bosalttigi yere dini yerlestirmeyi ve dolayisiyla dunyayi bu sekilde ele gecirmeyi tasarlamis, yeni hristiyan olan putperest norman kavimlerinin eline kilici verdigi gibi dogru hacli seferlerine demistir. bu normanlarin en unlusu de, aslan yurekli arkadasimizdir. sonraki donemde ise ronesansla birlikte, avrupa, dinle hakim olma yerine, samir amin’in de belirttigi gibi, suni bir medeniyet tadi olusturarak batiyi hakim kilma yoluna girecektir.
ileriki bir yorumla, aslinda ortacag denmesinin sebebi hic de cagdas batililarin bu cagi karanlik cag olarak gormelerinden degildir, cunku bu isim doneme cagdas yazarlar tarafindan degil, ortacag tarihcileri(vakayinuvist desek daha dogru) tarafindan verilmistir. medieval, yani zorlama bir ceviriyle orta cag denilmesinin sebebi, o cagdaki insanlarin kendilerini isa’nin iki gelisi(dogum ve dirilis(mehdi/mesijah inanci) arasinda yasadiklarina inanmalaridir. bu, birincil(primary sources) kaynaklarla sabittir.

bagnaz bir cag oldugu dogrudur, ama cagdas batinin beslendigi kaynaklar, en az aydinlanma(enlightenment) kadar, ortacagdir da. ileri okumalar icin(ingilizce)http://www.fordham.edu/halsall/sbook2.html

(bkz: skolastik dusunce)

kavimler gocu ile baslayan istanbulun fethi ile sona eren cag.