istari

güneşin 3. çağı’nda grey havens (gri limanlar)a bir elf gemisi ile gelen 5 maia’ya verilen isimdir. grey havens’da gemi yapımcısı cirdan tarafından karşılanan bu 5 maia daha sonraları elfler (elves) tarafından istari olarak, insanlar tarafından da wizards (büyücüler) olarak adlandırıldılar.

insan kılığına girmiş bu 5 maia’nın orta dünya’ya gelme amaçları sauron’un büyüyen kötülüğüne karşı tüm orta dünya’yı haberdar etmek ve onları örgütlemekti. her biri valar tarafından seçilmiş bu 5 büyücüden en güçlüsü elflerin curunir adını verdikleri saruman’dı. beyazlar giyinmişti ve bu yüzden ona saruman the white adı da takılmıştı. saruman daha sonra kendine yüzük yapıcısı rengarenk saruman adını takmış ve kötülüğe dönmüştür.

gelen 5 maia’dan ikisi mavi kıyafetler giyinmişti. ithryn luin veya blue wizards diyede bilinen alatar ve pallando isimli bu iki maia, vala orome tarafından bu görev için seçilmişlerdi. onlar hakkında orta dünya tarihi fazla bilgi vermez. sadece doğuya gittikleri ve bir daha geri dönmedikleri bilinmektedir.

bir diğer istari radagast the brown; insan ve elf meseleleri ile pek az ilgilenmiştir. onun vala yavanna tarafından orta dünya’ya yollanmasının nedeni kelvar ve olvar ile yani orta dünya’nın konuşamayan canlıları; bitkileri, hayvanları ile ilgilenmesi ve onları sauron’un kötülüğünden koruması içindi.

son istari ise aralarında en yaşlı görüneni idi. gri elbiselere bürünmüştü. insanlar tarafından gandalf the grey olarak bilinirdi. elfler ona mithrandir derlerdi. cüceler (dwarfs) ona tharkun ve haradrim ise incanus derdi. valar manwe tarafından seçilmişti. istari’leri karşılayan cirdan 5 istari içinde en güçlü ruhun gandalf olduğunu gördü ve bu nedenle ona korumakta olduğu güç yüzüklerinden narya the red’i verdi. gandalf bu 5 istari içerisinde sauron’un kötülüğüne karşı koyabilen tek büyücüydü. yüzük savaş’ı sırasında orta dünya’nın her yerindeydi. hornburg savaşı’nda rohan’a yardım etti. rivendell’de frodo’nun nehri geçmesinde onun da katkısı vardı. pelennor düzlükleri savaşı’nda witch king’i minas tirith’in kapılarında durduran oydu. khazad-dum’da balrog’la karşılaşan yüzük kardeşliği’ni kurtardı.

derler ki: yüzük savaşı sona erip sauron’un gölgesi sonsuza kadar kalktığında görevleri biten 5 istari’den sadece gandalf geldiği gemi ile undying lands’e (ölümsüz topraklar) geri dönmüştür.