elon musk

önsöz: ya ben elon'u gömmüşüm, ama farkettim ki buraya asıl bu adamı anlattığım yazıyı koymamışım. aşağıdaki yazı benim troll sözlüğünde ilk yazdığım şeylerden bir tanesi. ve elon'u yalaya yalaya bitiremeyen fularlılar yüzünden bir kişi bile burada sorduğum sorulara cevap veremedi. umarım keyifle okursunuz.

---

güney afrika, canada ve amerika vatandaşı girişimci, kaşif, mühendis ve rapçi. dünyanın en güçlü 25 adamından biri, bilyoner, ve bir hayırsever. bu sıfatların tamamı da mikipedi'nin ingilizce sayfasından alıntı bu arada.

gelin bu yaptığı işlerin hepsinde ne kadar başarısız olduğuna dair ufak bir yolculuğa çıkalım.

elon musk küçükken çok zekiymiş, hep asimov okurmuş vb. kısımlarını atlıyorum, önemli kısımlara geliyorum. eleman 17 yaşında kanada'ya taşınıyor, oradan 92'de amerika'ya gelip ekonomi ve fizik diplomaları alıyor. stanford'da enerji fiziği üzerine phd'ye yazılıp hiç gitmiyor ve internetin patladığı dönemde gidip kendi şirketini kuruyor.

ilk şirket zip2 diye bir şirket ve kendi çapında yerel dükkanlara 'internet'e nasıl girebileceklerine dair' teknik destek sunuyorlar. buradan, gene bölgedeki alanlarda, 'ne nerededir' tarzı bir hizmete geçiyorlar. iyi de iş yapıyorlar ve bu noktada işler karışmaya başlıyor. elon ceo olmak istemesine rağmen yönetim kurulunda hiç destek olmadığı için olamıyor. 'ne yapalım artık' diyor, bu şirket satılınca elon musk'ın cebine 22 milyon giriyor.

bu parayla gene bir şirket kuruyor, ve bazı insanlardaki 'paypal'ı kurdu' yanılgısı başlıyor. bu şirket e-mail ile ödeme şirketi. confinity diye başka bir şirketle birleşiyorlar, ve bu şirketin de paypal adında bir hizmeti var. bunu alıp bütün şirketi bu hizmetin üzerine kuruyorlar. elon bundan 6 ay kadar sonra ise ceo görevinden atılıyor. daha sonra 2 yıl olaysız geçirip, ebay'e satılarak 165 milyonunu alıyor ve yıldızlara doğru uzaklaşıyor.

yıldızlara derken, gerçekten. spacex olayı burada başlıyor. daha paypal satılmadan adam ruslarla “bana eskilerden bi füze satar mısınız” diye gidiyor, ama onu kimse takmıyor (tabi ki). bu sefer mike griffin diye bir adamla gidiyor, ruslar 'tamam' diyerek 8 milyon fiyat biçiyor. çok pahalı diye geri dönerken yolda “biz roket yapalım ya daha ucuza gelir” diyor ve olaylar gelişiyor…

bir paragraf geriye saralım, spacex'in farklı bir yönünü de anlatalım. elon musk 2001'de mars society adındaki bir topluluğun bağış gecesine katılıyor. gecenin konukları arasında james cameron da var, iyi de anlaşıyorlar filan. peki bu mars society'de başka kim var? mike griffin; hani şu elon'la rusya'ya gidip füze anlaşmasını kapatan. mike griffin 2019'da amerika'da ar-ge savunma bakanı (çok saçma bir tercüme oldu, mazur görün. yardımcı bakan gibi). 2005'te nasa'ya girmiş, yani elon'la tanıştığı sırada cia'in satınalma departmanında çalışan sıradan bir eleman.

iyi de cia'in satınalma departmanındaki adam, rasgele bir girişimciyle niye füze pazarlığı yapmaya rusya'ya gidiyor?

neyse spacex diyorduk. yanına tom mueller diye bir adam alıyor bu şirketi kurarken. bu adam makine yüksek mühendisi, çocukken babasının kaynak makinesinden jet motoru filan yapan bi delikanlı. makineyi motora dönüştürmüş yani. adam en son işinde, zamanının en yüksek itme kuvveti olan motorunu yapmış, boş zamanlarında motor dizaynı yaparken elon geliyor ve onu 'kurucu çalışan' olarak işe alıyor. bundan sonra işler alıyor yürüyor, yok marsa giden füze, gidip geri gelen uydu, bir ton şey 'icat ediyor'. adamlar nasa kontratı filan alıyorlar, amerika savunma bakanlığı kontratı alıyorlar, başka yatırımlar alıyorlar.

bir sonraki yatırımı ise tesla. yatırımdan kasıt, tesla motors adındaki bir şirketi 'bütünleştiriyor' - alıyor ama parayla değil gibi. diyor ki 'ben marsa gidicem ama oksijen yok, o yüzden elektrikli motor tek çare' ve başlıyor 'üretmeye'. daha doğrusu yatırımcı turları başlıyor. adamlar 5 farklı turda toplam 105 milyon dolar topluyorlar. amaç, elektrikli arabaları karlı bir şekilde üretmek ve satabilmek. bu yatırımlar 2003-2007 aralığında olmuş.

tesla 2018'de 1 milyar zarar etti. 2017'de 2 milyar zarar etmişti.

son nokta olarak adamın diğer 'yatırımlarına' geçiyorum.
- solarcity adında bir güneş enerjisi şirketinin yatırımcısı. şirket kuzenlerinin.
- amerika'daki güneş enerji üretiminin tekeli neredeyse.
- hyperloop projeleri var, adamın 'tünellerde gitsek ne hızlı olur' dediği planı - ortada öğrenciler için bir dizayn yarışmasından öte bir şey yok.
- trafikte çok sıkıldığı planlarından biri daha, the boring company, dünyaya kattığı şey spacex ofisi önünde devasa bir çukur.

şu anda elon musk abimizin aktif olarak ceo'luğu yaptığı iki şirket, spacex ve tesla, zarar ediyor. zaten ceo'nun seçimle geldiği zamanlarda adamın ceo olmaması için seferber olmuş bütün şirketleri. hasbelkader ceo olduğu zamanları da 2018'de tek bir twitle yerle bir etmiş bir adam aynı zamanda bu elon musk.

bu adam hayatında pek çok kere kanıtladığı üzere girişimleri başarısız olan bir adam. keşfetti dediğimiz şeyleri başka biri tasarlıyor; mühendis desen öyle bir altyapısı ya da bunu yapabileceğine dair bir örneği de yok. bulan olursa göndersin. rap söylüyor fakat, evet.

sonuç: amerikan destekli tenkolojik gatekeeper. aldanmayın.

not: kaynak isimlerin tamamı wikipedia sayfalarından bakılabilir. bonus puan için james cameroon, elon'un kardeşi, ve şu şarkıyı birbirine bağlayın:https://www.youtube.com/watch?v=ylukcnnmywk