israil

ortadoğu’nun en büyük askeri gücüne sahip olduğuna inanılan yahudi devleti. ne var ki tarihinin belki de en kritik dönemlerinden birini yaşadığı şu sıralar etrafındaki ateş çemberini bertaraf edebileceği kuşkulu.

suriye ve iran arasındaki ittifakın kökleşmesine engel olamadı. iran’ın suriye üzerinden lübnan’daki hizbullah gerillalarına 2000’den bu yana, yani israil’in güney lübnan’ı terketmesinin hemen akabinde başlayıp mütemadiyen silah ve lojistik destek sağlamasına da mani olamamıştır. bunda elbette hamas ve islami cihadın artan saldırıları karşısında ikinci bir cephe açmaktan kaçınması ve çıktığı lübnan’a kısa süre içinde yeniden girerek "tükürdüğünü yalama" görüntüsünden korkması rol oynadı. 2006’daki asker kaçırma krizindeyse hava saldırıları ağırlıklı bir taarruza girişti. sonuçta mağlup olmaktan beter bir vaziyette geri çekilmek zorunda kaldı.

lübnan’ı haşat eden savaş neticesinde iran ve suriye’nin keyfine diyecek yok. suriye dayılanıyor, cevap veremiyor. iran nükleer silah geliştiriyor, kalkışamıyor. iran suriye ittifakını bozmasına kısa vadede pek bir imkân yok. çember ise gün be gün daralıyor. ne de olsa "su uyur düşman uyumaz." iran israil’in açık bir düşmanı ve nihai hedef olarak bu devleti haritadan silmeyi amaçlıyor. nükleer silah geliştirdiğinde ise işi bir hayli zor olacaktır. israil ise şu an bile iran’la savaşamaz. bu onun çok büyük bir darbe alması hatta bitmesi anlamına gelir. zira iran’a savaşa girdiğinin ertesi günü mısır güneyden, suriye kuzeyden dalar. iran havadan ve karadan bir haftada israil’in her yerine yayılır. israil çok güçlü olmasına rağmen ortadoğu’nun en kuvvetli üç ülkesiyele bugün başedebilemesi neredeyse imkansız. yom kippur mazi oldu.

çözüm ne? israil’in varlığını sürdürebilmesinin değişik yolları var. analize girmeden başlıklar halinde hemen şunları sıralamak mümkün. amerika iran’ı vurur, nükleer çalışmalarını akim bırakır. türkiye kuzey ırak’a girer, ortadoğu’da iran’ı ve suriye’yi yakacak bir yangın yükselir. amerika suriye’ye girer. güney lübnan amerikalı veya daha geniş katılımlı, mesela bm çatısı altındaki askeri gücün kontrolüne geçer.