demokratik islam

konuya, demokrasi teriminin zaten fazlasıyla ütopik olan tanımından yola çıkarak başlayalım. demokrasi deyince: "beraber yaşamak için bir araya gelmiş insanların tamamının, yönetimde söz hakkı olması" durumu akla gelmektedir. bu yönüyle demokrasi ve islam terimlerinin bir arada kullanılması daha işin en başında saçmadır. çünkü islam, her şeyden önce yaratıcıya bağlılığı ve koşulsuz itaati emreder ve tanrı - kul ilişkisinde "demokrasi" kavramını koyabileceğiniz yer yoktur.

konuyu, müslüman - devlet ilişkisi üzerinden irdeleyecek olursak yine "demokrasi" kavramını koyabileceğiniz yer yoktur. çünkü kur’an-ı kerim’de yer alan nisâ suresi 59. ayette "allah’a, resulüne ve aranızdan kendilerine otorite emanet edilmiş olanlara itaat edin..." denilerek, demokratik beklentilerin önü kesilmiş ve ister "âkil insanlar" deyiniz, isterse "ulular meclisi" deyiniz, işinin ehli emir sahibi alimlere itaat etmek şart koşulmuştur.

tabi burada kimileri "bu akil insanları müslümanlar seçerse sorun kalmaz" diyebilir, ancak günümüz demokrasi anlayışı ile bu söylenilen aynı çizgide buluşmamaktadır. çünkü mevzumuzun "islamî" yani "din odaklı" bir yönetim olacağı gerçeği, demokrasi sisteminin ruhuyla uyum sağlamamaktadır.

tüm bunların yanında, hiç bir ülkenin homojen olmaması ve din olarak islam’ı seçenlerin de, aynı düşünce ve ruh dünyasına sahip olmaması, demokratik bir sistemin islam içinde geçerli olamayacağını ortaya koyar. islam gibi, bir otoriteye bağlılığı isteyen dini, demokrasi sistemine zorlamak; ya islam’ın kendi öz değerlerinden ödün vermesiyle ya da demokrasiye yeni bir don biçilmesiyle sonuçlanacaktır. en nihayetinde ne islam, islam olarak kalacak, ne de demokrasi demokrasi olarak devam edebilecektir.

özetle, "demokratik islam" kavramı içi boş, hamasi bir söylemden öte değildir. bununla beraber ne islam insan fıtratı için zor ve yaşanmazdır; ne de demokrasi insan için biçilmiş kaftandır. her şeyden önce islam’ı ve öncelediklerini iyi anlamak, islam hakkındaki yanlış inanışları yıkacak ve "demokratik islam" gibi boş hülyaların peşinde koşturmayı bıraktıracaktır. aynı şekilde "demokrasi" denilen sistem, getirileri ve götürüleriyle tam olarak değerlendirilebilse, toplumların nihai kurtuluş reçetesinin de bu olmadığı görülecektir.