zararlı cemiyetler

a) azınlık cemiyetleri
>> etnik-i eterya cemiyeti
• ilk kurulduğunda yunanistan’a bağımsızlığını kazandırmak amacıyla kurulmuştur (1814).
• girit isyanı’na neden olmuşlardır (1896).
• i.dünya savaşı’nda ise rumlar’ın yaşadığı tüm toprakları yunanistan’a katarak eski bizans’ı canlandırmayı amaçlamışlardır.
>> mavri mira cemiyeti
• izmir ve çevresi ile doğu trakya’yı yunanistan’a katmak için kurulmuştur.
• istanbul’daki rum patrikhanesi bu cemiyetin başkanlığını çekmiştir.
>> rum pontus cemiyeti
• trabzon rum imparatorluğu’nu tekrar kurmak amacı ile rumlar tarafından kurulmuştur.
>> taşnak ve hınçak cemiyeti
• doğu anadolu’da bağımsız bir ermeni devleti kurmak amacı ile ermeniler tarafından kurulmuştur.
>> alyans israilit cemiyeti
• istanbul’daki yahudi gençler tarafından kurulmuştur.
• filistinden elazığ’a kadar uzanan büyük israil devleti’ni kurmayı amaçlamışlardır.
not: azınlıkların kurduğu cemiyetlerin çalışmalarında rum ve ermeni kiliseleri etkili olmuştur.
b) milli varlığa düşman cemiyetler
>> kürt teali cemiyeti
• ingilizler’in yardımıyla istanbul’da kurulmuştur.
• wilson ilkeleri’nden yararlanarak doğuda bir kürt devleti kurmak amaçlanmıştır.
• doğu anadolu müdafaa-i hukuk cemiyeti ile birleşmeyi reddetmiştir.