yılbaşı

yılbaşı veya yeni yıl bir yılın bitiminin ve yeni bir yıla başlangıcın kutlandığı kültürel bir olaydır. yıllık takvime sahip kültürler tarafından kutlanır. türkiye dahil gregoryen takvim’inin kullanıldığı birçok ülkede yılın ilk resmi günüdür. bir hıristiyan bayramı olan ve isa’nın doğuşunu kutlayan noel’den tamamen ayrı olarak kutlanır. ancak bazı ülkelerde noel ve yılbaşı tatilleri birleştirilir. sanılanın aksine ağaç süsleme ve hediyeleşme gibi aktiviteler yılbaşında değil, noel’de gerçekleştirilir.
1 ocak: türkiye dahil, çoğu ülke tarafından kullanılan miladi takvime göre yılın ilk günü.
hicri takvimde yılbaşı muharrem ayının 1’inde gerçekleşir. hicri takvim 12 kameri aya göre düzenlendiğinden 354 güne denk gelir, dolayısıyla miladi takvime göre yılbaşı her yıl 11 gün önce gerçekleşir. böylece 2008 yılında miladi yıl boyunca hicri takvimde iki adet yılbaşı gerçekleşmiş olacaktır.
roşaşana (ibranice yeni yıl): musevi yılbaşıdır. hamursuz bayramı’ndan 163 gün sonra kutlanır.
doğu ortodoks kilisesi’nde yılbaşı (isa’nın sünnet yıldönümüne de denk gelen) 14 ocak’da kutlanır (jülyen takvimine göre 1 ocak). ancak en büyük 12 doğu ortodoks kilisesinin sekizi, iki tarihin aynı güne geldiği güncellenmiş jülyen takvimini benimsemiştirler (bulgaristan, kıbrıs cumhuriyeti, mısır, polonya, romanya, suriye, türkiye ve yunanistan). gürcistan, israil, rusya ve sırbistan ortodoks kiliseleri ise jülyen takvimi kullanmaya devam ederler.
çin yılbaşı her yıl ilk kameri ayınının yeni ay gününde kutlanır, ki bu da kabaca ilkbahara denk gelir. tam tarihi, miladi takvime göre 21 ocak ile 21 şubat arasına düşer. çin’de yılın en önemli bayramı konumundadır.
iran takviminde yılbaşı norous (nevruz) olarak anılır ve ilkbaharın başında kutlanır (20 veya 21 mart).
tayland, kamboçya ve laos’da yılbaşı 13 nisan’dan 15 nisan’a kadar kutlanır. özellikle tayland’ bu kutlama su dökerek gerçekleşir.