popüler kültür

kültürel faktörler
her bireyin, her sınıfın, her toplumun, her ulusun eğlence anlayışları farklıdır. bu anlayışların şekillenmesinde etkili olan birçok değişken vardır. bu değişkenler de, etkili oldukları alan içinde tanımlı olacak şekilde, gerek o toplumun tarihi, gerekse çevresel, siyasal, kültürel, ekonomik, coğrafi, dinsel faktörler tarafından belirlenmektedir.

bir yaşam tarzı
bireylerin bilincini belirleyen onların üretim ve yaşam tarzıdır. bugün yaşanan gericilik, yozlaşma, bencillik, yabancılaşma, en temel insani değerler de dahil birçok şeyin maddeleşmesinin toplumsal yaşamda adı popüler kültürdür. popüler kültür topluma dayatılan ve yaratılan yaşam biçiminin doğrudan bir ifadesidir, kısaca günümüz yaşayış biçimidir. kısacası popüler kültür, müziği gürültüye, edebiyatı tiraja, demokrasiyi demagojiye, sinemayı hâsılata, ideolojiyi imaja indirgeyen ve parayı da her şeyin anahtarı haline getiren çağın vebasıdır.

bir yok etme politikası
popüler kültür, iç ya da dış düşmanlar tarafından bir topluma kendi kültürünü, benliğini ve ulusallığını yok etme çalışmasıdır. bu çalışma gerek iktidarlar, gerek halkın içindeki muhalifler, gerek başka devletler tarafından günümüzde başarıyla uygulanan bir politikadır. bu politika, bize bizliğimizi yani bir ulusa gerçek anlamda kültürünü unutturma, o kültürü ve dolayısıyla o kültürün sahibi olan ulusu yozlaştırma ve bütün bunlar vasıtasıyla sonunda o ulusu yok etme çabasıdır.

20.yüzyıl ve popüler kültür
popüler kültür, toplumun az sayıdaki eğitimli kesimi tarafından anlaşılıp, estetik değeri takdir edilen klasik müzik, klasik edebiyat, opera, bale, heykel, resim gibi sanatsal içerikli yüksek kültürün tam karşıtıdır. ingilizcede “halka dair” anlamına gelen “popüler” sözcüğü “çoğunluğun veya halkın beğendiği” manasını içerir. yani güncel karşılığı ve gerçek anlamı “yaygın” olandır. 20. yüzyıl öncesinde hiçbir kültür yaygın olduğu için bir dünya kültürü haline gelemezken, 20. yüzyıl ve getirdikleri beraberliğinde küreselleşen dünyada yaygın olmayan birilerinin ‘yaygın’ olmasını istediği yaşayış biçimleri insanoğlunun hayatına sokulmakta ve insanı bu yönde yaşamaya itmektedir.

popüler kültür ve tv
işte bu yönde insanı yaşamaya itmekte çağımızdaki en etkili silah televizyondur. televizyonun icadıyla kitlelerin yaşama biçiminde çok büyük değişiklikler meydana gelmiştir. bu görüntülü aygıt, insanların kendi aralarındaki iletişim bağlarını çözmüş ve herkesi kendisine bağlamıştır, insanların aynı kafaları taşımasına sebep olmuştur. tv’ler öylesine bir egemenlik kurmuştur ki toplumda, hemen herkes böyle bir aygıta sahip olmadan yapamaz hale gelmiştir.

tüketiciliğin artışı ve beyinlerin yıkanışı
tv’ler toplumsal hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelirken, popüler kültür adı verilen yok etme amaçlı politika her eve doğrudan ulaşmanın yolunu açmıştır. böylece popüler kültür bir ya da birden fazla ulusa kolayca zerk edilerek insanlar zehirlenmiştir. günümüzün en ölümcül silahı olan popüler kültür, insanları tv’lerinin başında kıskıvrak yakalayarak onları bilinç ve ideolojik olarak fethetmekle kalmamış, reklam filmlerini kullanarak tüketimin sınırlarını genişletmeyi de başarmıştır. bu bir ulusun ekonomik, sosyal ve siyasi ilerlemesine atılacak en büyük çelmedir; o kadar büyüktür ki o ulusun yozlaşmasına ve gelecekte ilerlemeye tekrar devam etmeye çalıştığında çaresiz topallamasına yol açacaktır.

popüler kültür ve propaganda
televizyon, tarihi boyunca çeşitli ve birbirinden farklı ideolojilerin propaganda aracı olmaktan kendini kurtaramamıştır; popüler kültürün temel aracı olan televizyon aslında direk popüler kültürü yansıtmaktadır. ülkemizde televizyon gerçek anlamda ulusumuzu ilerlemeden alıkoyan bir popüler kültür aracıdır, sembolüdür.

popüler kültür ve ülkemiz
ülkemiz, popüler kültürün gelişmeyi nasıl etkilediğinin canlı bir ispatıdır. ülkemizde popüler kültür gelişmeye hiçbir katkı sağlayamamıştır, aksine gerileme görülmüştür. çok partili dönem ile türkiye’de harekete geçen popüler kültür, 1980’den sonra halkın yaşayış tarzı olmuştur. eğer kıyaslamak gerekirse, 1940’da sıfır dış borç sahibi türkiye, 2006’da yüzlerce milyar dolarlık dış borç sahibi bir ülke olmuştur. türkiye cumhuriyeti, kurucusu mustafa kemal’in gençliğe hitabesinde belirttiği gibi içte ve dışta düşmanlara sahiptir, geçmişte de sahip olmuştur ve olacaktır. bu düşmanlar bu gün popüler kültür yoluyla muhaliflerini bile kendi kontrolleri altına almayı başarabilmişlerdir.

medeni silah
kısacası, popüler kültür bir toplumun gelişiminde etkili olamaz; aksine bir toplumun mevcut bağışıklığına göre yerinde saymasına ya da gerilemesine neden olur ve geçmişte de bunun ispatları çoktur. popüler kültür yoluyla yabancılaşan bir toplum, en sonunda benliğini kaybetmiş bir halk olarak tarihteki süresini doldurur, tarih kitaplarındaki yerini alır. popüler kültür türeyiş amacı olarak bir silahtır. artık savaşların topla, tüfekle değil; uluslararası propagandalar ve benzeri yollarla yapıldığını düşünürsek, popüler kültür de ‘medeniyet dediğimiz tek dişi kalmış canavarın’ zararsız gözüken en medeni silahıdır.

kisaca...
kısaca popüler kültür kapitalizmin en büyük silahıdır. bilgiçlerin diliyle saklanası, yok edilesi sapkınlıktır. insanların insanlıklarıyla oynamaktadır.

popüler kültür formları

1. arabesk müzik
2. popstar, bbg vs…
3. tüketici toplum (reklamlar)
4. basit beyinler
5. türkilizce (türkçe – ingilizce)
6. popülist düşünce yapısı
7. kültürel yozlaşma
8. kitle imha silahı
9. gelip geçici salak değerler

alıntılar:

--- "popüler kültür" denilen o canavar, üç beş holdingin elinde tüm toplumu pençesine alıyor, eğip büküyor, istediği gibi (tabii holding çıkarlarına uygun olarak) yoğuruyor.

--- türkiye’de medya o derece yozlaştı ve özellikle televizyonlardan yayılan düzeysiz "popüler kültürün" etkisine girdi ki, genç gazeteci arkadaşlar artık haberleri yazarken bile bu kültürün kodlarını kullanır oldular.

— prof. dr. emre kongar

--- tüm estetik ifade alanı yüksek kültür (sanat) ve popüler kültür olarak ikiye ayrılır.

--- popüler kültür ile kültür endüstrisi özdeş kavramlardır. standartlaşma, normlaşma, kitlesel üretim, tüketmek adına tüketmek gibi kavramlar popüler kültürde geçerlidir.

— theodor ludwig wiesengrund adorno

not: şimdi yazmadım. daha önce kendi kendime popüler kültürü inceleme gereği duymuş ve çeşitli, farklı kaynakların da yardımıyla böyle bir şey yazmış, popüler kültürü analiz etmiştim. sadece bir kaç şey ekleyerek sözlüğe gönderme ve insanları popüler kültür illeti konusunda uyarmaya kendimi zorunlu gördüm. böyle işte.