peru

coğrafi verileri


konum: güney amerika’nın batısında, kuzey pasifik okyanusu kıyısında, şili ile ekvator arasında yer alır.
coğrafi konumu: 10 00 güney enlemi, 76 00 batı boylamı
haritadaki konumu: güney amerika
yüzölçümü: 1,285,220 km²
sınırları: toplam: 5,536 km
sınır komşuları: bolivya 900 km, brezilya 1,560 km, şili 160 km, kolombiya 1,496 km, ekvator 1,420 km
kıyı şeridi: 2,414 km
iklimi: doğuda tropikal, batıda kuru çöl iklimi hakimdir, andlarda ılımandan çok soğuğa iklim değişikliği görülür.
arazi yapısı: batıda kıyı ovaları, orta kısımlarda yüksek ve engebeli andlar, doğuda amazon ormanları yer alır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: pasifik okyanusu 0 m
en yüksek noktası: nevado huascaran 6,768 m
doğal kaynakları: bakır, gümüş, altın, petrol, kereste, balık, demir, kömür, fosfat, potas, hidro enerji
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %3
daimi ekinler: %0
otlaklar: %21
ormanlık arazi: %66
diğer: %10 (1993 verileri)
sulanan arazi: 12,800 km² (1993 verileri)
doğal afetler: deprem, su baskınları, heyelanlar, volkanik aktivite


nüfus bilgileri


nüfus: 27,483,864 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %1.7 (2001 verileri)
mülteci oranı: -1.08 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 39.39 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 70.3 yıl
erkeklerde: 67.9 yıl
kadınlarda: 72.81 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 2.96 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.35 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 48,000 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 4,100 (1999 verileri)
ulus: perulu
nüfusun etnik dağılımı: kızılderililer %45, melezler %37, beyazlar %15, zenciler, japonlar, çinliler ve diğerleri %3
din: roma katolikleri %90
diller: ispanyolca (resmi), quechua (resmi), aymara
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %88.7
erkekler: %94.5
kadınlar: %83 (1995 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi tam adı: peru cumhuriyeti
kısa şekli : peru
yerel tam adı: republica del peru
yerel kısa şekli: peru
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: lima
idari bölümler: 24 bölge; amazonas, ancash, apurimac, arequipa, ayacucho, cajamarca, callao, cusco, huancavelica, huanuco, ica, junin, la libertad, lambayeque, lima, loreto, madre de dios, moquegua, pasco, piura, puno, san martin, tacna, tumbes, ucayali
bağımsızlık günü: 28 temmuz 1821 (ispanya’dan)
milli bayram: bağımsızlık günü, 28 temmuz (1821)
anayasa: 31 aralık 1993
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: abeda, apec (asya-pasifik ekonomik işbirliği forumu), can, ccc (gümrük işbirliği konseyi), eclac (birleşmiş milletler latin amerika ve karayipler komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-11, g-15, g-19, g-24, g-77, iadb (amerika bölgesi kalkınma bankası), iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), inmarsat (uluslararası denizcilik uydu teşkilatı), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), laes, laia (latin amerika entegrasyon birliği), monuc (bm kongo operasyonu), nam, oas (amerika devletleri teşkilatı), opanal, opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), pca (daimi hakemlik mahkemesi), rg, un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


gsyih: satınalma gücü paritesi - 123 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme: %3.6 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %15
endüstri: %42
hizmet: %43 (1999)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %3.7 (2000 verileri)
iş gücü: 7.6 milyon (1996 verileri)
işsizlik oranı: %7.7(1997)
endüstri: madencilik, petrol, deniz mahsulleri, tekstil, giyim eşyaları, gıda maddeleri, çimento, çelik, gemi onarımı
endüstrinin büyüme oranı: %8.5 (2000 verileri)
elektrik üretimi: 18.886 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 17.565 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 0 kwh (1999)
elektrik ithalatı: 1 milyon kwh (1999)
tarım ürünleri: kahve, pamuk, şekerkamışı, pirinç, buğday, patates, kümes hayvanları, et ve süt ürünleri, yün, balık
ihracat: 7 milyar $ (2000 verileri)
ihracat ürünleri: balık ve deniz mahsulleri, bakır, çinko, altın, ham petrol, kurşun, kahve, şeker, pamuk
ihracat ortakları: abd %29, ab %25, and topluluğu %6, japonya %4, mercosur (güney amerika ülkeleri ortak pazarı) %3 (1999)
ithalat: 7.4 milyar $ (2000 verileri)
ithalat ürünleri: makine, taşıt ekipmanları, gıda maddeleri, petrol ürünleri, demir-çelik, kimyasallar, eczacılık ürünleri
ithalat ortakları: abd %32, ab 21%, and topluluğu %6, mercosur (güney amerika ülkeleri ortak pazarı) %8, japonya %5 (1999)
dış borç tutarı: 31 milyar $ (2000 verileri)
para birimi: nuevo sol (pen)
para birimi kodu: pen
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 1.509 milyon (1998)
telefon kodu: 51
radyo yayın istasyonları: am 472, fm 198, kısa dalga 189 (1999)
radyolar: 6.65 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 13 (1997)
televizyonlar: 3.06 milyon (1997)
internet kısaltması: .pe
internet servis sağlayıcıları: 10 (2000)
internet kullanıcıları: 400,000 (2000)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 1,988 km
karayolları: 72,900 km (1999 verileri)
su yolları: 8,808 km
boru hatları: ham petrol 800 km; doğal gaz ve sıvı gaz 64 km
limanları: callao, chimbote, ilo, matarani, paita, puerto maldonado, salaverry, san martin, talara, iquitos, pucallpa, yurimaguas
hava alanları: 233 (2000 verileri)