higgs bozonu

‘‘higgs boson’’ diye adlandırılan paçacıklarla ilgili teori, 1960’lı yıllarda edinburgh üniversitesi teorik fizikçilerinden peter higgs tarafından ortaya atıldı. atomların nasıl kütle kazandığına kafa yoran peter higgs, sonunda ‘‘boson’’larla ilgili teoriyi geliştirdi. peter higgs’e göre evren bir çeşit enerji tarafından yaratıldı. bu enerjiye fizikte ‘‘higgs field’’ (higgs alanı) dendi. bu enerji, büyük patlama (big bang) sonrası ortaya çıkan parçacıklarla etkileşime girdi. bu etkileşim sonucu ‘‘higgs boson’’ diye anılan parçacıklar açığa çıktı. söz konusu parçacıklar ise maddeye kütle kazandırdı. ‘‘bosonlar’’ olmasa ya da farklı bir şekilde ortaya çıksalardı, belki de yıldızlar, gezegenler ve yaşam oluşmayacaktı. higgs’in varoluşla ilgili bu teorisi, o günlerde ‘‘physics letters’’ isimli fizik dergisi tarafından reddedildi. ancak bir yandan da teorinin doğruluğunu test etmek için çalışmalar yapıldı. bazı bilim adamlarının ‘‘tanrı’nın partikülleri’’ diye adlandırdığı bosonlar, hemen büyük patlama sonrasında ortaya çıkmışlardı ve artık mevcut değillerdi. bu nedenle bilim adamları 6 milyar sterlin harcayarak laboratuvarda ‘‘big bang’’ ortamı yarattılar. 2 trilyon derece isi araştırma, isviçre’nin cenevre kentinde türk üniversitelerinin de gözlemci olduğu avrupa partiküler fizik merkezi’nde (cern) yapıldı. deneyler sırasında elektron ve pozitron gibi atom içi parçacıklar, ışık hızına yaklaştırdılar. sonra parçacıklar birbirine çarptırılarak imha edildi. bu sırada ısı iyice arttı, güneşin 100 bin katına yani 2 trilyon dereceye çıktı ve devasa bir enerji oluştu. ve yeni parçacıklarla birlikte bosonlar açığa çıktı. bilim adamları bu deneyler sırasında ilk kez maddeye kütle giydiren bosonları görüntülemeyi de başardılar. bilim adamları, bu partiküllerin yüzde 99 oranında boson olduğuna inanıyor. ancak yine de bir yanılgı var, testlerin tekrarlanması gerekiyor. eğer gerçekten ‘‘varoluş teorisi’’ doğrulanırsa emekliye ayrılmış olan 71 yaşındaki fizikçi peter higgs’in nobel alacağına kesin gözüyle bakılıyor. araştırmaya liderlik eden londra’daki imperial koleji öğretim üyelerinden fizikçi prof. peter dornan, ‘‘bu keşif, 21’inci yüzyılın en önemli buluşlarından biri olacak’’ dedi. 30 yıllık araştırmalar ve milyonlarca dolarlık deneyler sonrasında varoluşla ilgili teori doğrulandı. bilim adamları, maddeye kütle kazandıran parçacıkları keşfettiler. uzmanlara göre, bu parçacıklar sayesinde, madde kütle kazanıp yıldızlar, gezegenler ve yaşam var oldu.

http://www.istanbulfizik.com/haberoku.asp?id=6