eroica kahramanlik

ilk yorumu: 1805, viyana. bu büyük senfoninin, bu devrimci, yenileyici yapıtın ilk çalışmaları 1802 yılında başlamış, 1803 yılı boyunca sürmüştür. "üçüncü senfoni" müzik dışı bir konunun anlatımı, tanımlanması amacına yönelmiş bir denemedir ve bu konu da o çağa damgasını vurmuş bir kişi olan napoleon’dur.

başlangıçta sanatçının en içten duygularla bağlandığı özgürlük, eşitlik ve kardeşliğin savunucusu gibi görünen napoleon geniş sevgi toplamış, adeta tanrılaştırılmıştı. "üçüncü senfoni"nin üzerine "sindonia grande intitulata bonoparte" cümlesinin yazılışı bu nedenledir. ancak korsikalı’nın 1804’de "imparator" oluşu bestecide öyle bir düş kırıklığı yaratmıştır ki partisyondaki bu adanışı kağıdı yırtarcasına silmiş, yerine "sinfonia eroica" sözcüklerini yazmıştır.

yapıtın ilk çalınışı büyük ilgi görmemiş, ancak halk, müzik sanatında bazı ilke ve anlamların değiştiğini sezebilmiştir. "üçüncü senfoni" ludwig van beethoven’in bu türde en sevdiği eseri olarak kalmış, bu konuda kendisine yöneltilen sorular daima tek adla yanıtlanmıştır: "eroica".


bölümler

senfoni dört bölümden oluşur:

i. allegro con brio
ii. marcia funebre: adagio assai
iii. scherzo: allegro vivace
iv. finale: allegro molto


birinci bölüm (allegro con brio) orkestranın iki "fortissimo" akorundan sonra viyolonsellerin sunduğu ana "tema" ile girer; bu parçacık kâh gerilimli, kâh neşeli, kah acılı karakterlerle belirerek bölümü kapsayacaktır. ikinci "tema"nın sunuluşunu birbirine bağlı müzik örgüleri ve üçüncü tema izler. bölüm bu tema’nın umulmadık tekrarıyla "coda"ya ulaşır.

ikinci bölüm (marcia funebre : adagio assai). müzik edebiyatında eşine kolay rastlanmayan güzellikte bir "ölüm marşı" dır. iki tema ile işlenmiş bu lirik parçanın senfonide neden "ölüm marşı" olarak yer aldığı hala tartışılan bir konu olarak kalmıştır.

üçüncü bölüm (scherzo: allegro vivace, trio), eski senfoni yapısında "menuetto" nun yerine geçen gerçek anlamda bir "scherzo", bir av partisidir.

dördüncü bölüm (finale: allegro molto), sonat biçiminde, çeşitleme dizisiyle süren, başlıca iki "tema"dan kurulu bir parçadır. bir tür zafer şenliğiyle senfoniyi tamamlar.

http://www.klasiknotlari.com