deniz gezmiş

deniz gezmiş, 12 haziran 1968’de istanbul üniversitesi’nin işgal edilmesinde önderlik etti. işgal konseyi adına iü senatosu ile baltalimanı’nda yapılan görüşmelere katılan öğrenci heyetinin içinde yer aldı; öğrenci haklarının elde edilip işgalin sona erdirilmesinde etkili oldu. işgalden kısa bir süre sonra istanbula gelen 6.filo’yu protesto eylemlerinde yer alan gezmiş, 30 temmuz’da bu eylemlerden dolayı tutuklandı ve 20 eylül’de serbest bırakıldı.28 kasım 1968’de abd büyükelçisi kommer’in gelişi sırasında yeşilköy havaalanı’nda düzenlenen protesto gösterileri nedeniyle tutuklandı ve bir süre sonra serbest bırakıldı. istanbul üniversitesi’nde sağcı güçlerin 16 mart’ta girişmiş olduğu hareketlere öğrenci kitlesiyle birlikte karşı koyan gezmiş , bu eylemi gerekçe gösterilerek 19 mart’ta yeniden tutuklanarak 3 nisan’a kadar hapis yattı. ardından 31 mayıs 1969’da iü hukuk fakültesi öğrencilerinin, reform tasarısının gerçekleşmemesini protesto için giriştikleri
işgale önderlik etti. üniversitenin kapatılıp, polise teslim edilmesi nedeniyle çıkan çatışmalarda yaralandı.hakkında gıyabi tutuklama kararı olmasına rağmen hastaneden kaçan gezmiş, haziran’ın sonunda filistin’e gitti. filistin’e gitmeden önce 23 haziran 1969’da tmgt’nin topladığı 1. devrimci milliyetçi gençlik kurultayı’na kendisi gibi haklarında tutuklama kararı olan fkf genel başkanı yusuf küpeli ile birlikte bir mücadele programı gönderdi. eylül’e kadar filistin’de gerilla kamplarında kalan deniz gezmiş,1 eylül 1969’da, 10 haziran’da "üniversiteyi işgal" ettiği gerekçesiyle hukuk fakültesi’nden ihraç edildi. hakkında tutuklama kararının olduğu bu dönemde gazeticilere gizlendiği yerden demeçler verdi. 23 eylül 1969’da hukuk fakültesi’nde olduğu sırada haber verilen polislerin de fakülteye gelmesi üzerine teslim olan gezmiş, 25 kasım’da serbest bırakıldı. ancak yıldız devlet ve mühendislik akademisi’nde battal mehetoğlu’nun sağcılar tarafından öldürülmesinden sonra okulda yapılan aramada, ele geçirilen dürbünlü bir tüfeğin gezmiş’e ait olduğu öne sürülerek hakkında yeniden tutuklama kararı alındı. 20 aralık 1969’da yakalanan gezmiş, kendisiyle birlikte tutuklanan
cihan alptekin’le birlikte 18 eylül 1970’e kadar tutuklu kaldı. bundan sonra öğrenci eylemlerinden uzaklaşarak, mücadelesini değişik alanlarda sürdürmeyi planladı. sinan cemgil ve hüseyin inan’la birlikte thko’yu kurdu. 11 ocak 1971’de thko adına ankara iş bankası emek şubesi’nin soygununu gerçekleştirenler arasında yeraldı. 4 mart 1971’de dört abd’li erin balgat’taki tuslog tesisleri’nden kaçırılması eyleminde de bulunan gezmiş, erlerin serbest bırakılmasından sonra sivas’ın şarkışla ilçesinin gemerek nahiyesinde yusuf aslan’la birlikte yakalandı. 16 temmuz 1971’de başlayan thko-1 davası’nda tck’nın 146. maddesini ihlal ettiği gerekçesiyle, 9 ekim 1971’de
idam cezasına çarptırıldı. 6 mayıs 1972’de idam edildi.