dmitri shostakovich

st petersburg, 1906 - moskova, 1975

rus besteci ve piyanist shostakovich müziğe annesinden 9 yaşında aldığı derslerle başladı. 1916-1918 yılları arasında glasser müzik okuluna gitti. 1919’da petrograd konservatuarı’na, glazunov’un tavsiyesi ve yardımları sayesinde girdi. nikolayev’den piyano, steinberg’den kompozisyon dersleri aldı. 4 yıl içinde piyano derslerini tamamlayıp konserler vermeye başladı. 1927’de varşova’da uluslarası chopın pıyano yrışması’nda mansiyon kazandı. mezun olma çalışması olarak bestelediği 1. senfoni 1926’da petersburg(o zamanki adıyla leningrad) ve moskava’da sergilendi. bu ona 20 yaşında bir ün sağladı. sovyet rejimine sıkı sıkıya bağlo bir genç olarak müziğin devlete hizmet etmesi gerektiği inancındaydı. sahne yapıtları ve filmler için müzikler yazdı. bunu takip eden 10 yıl içerisinde burun operası’nı, the age of gold ve the bold isimli bale eserlerini yazdı. bu besteleri avangard batı müziği etkisinde kalmış, burjuva eserleri olarak kabul gördü ve sahnelenmesi engellendi. lady macbeth of the mtensk region operasının ve bright stream balesinin sahnelenmesinin ardından shostakovich, rusların meşhur gazetesi pravda’da, bizzat stalin tarafından yazıldığı sanılan bir yazıda, ağır bir dille, şekilci ve burjuva eserler yazdığı gerekçesiyle eleştirildi. 10 gün sonra pravda’da yeni bir eleştiri yazısı daha çıktı. shostakovich kariyerinin sonuna gelmiş gibi görünüyordu. 4. senfonisi’ni prömiyerinin ardından geri çekti. tepkisi ise 1937 yılında yazdığı ve en meşhur eseri olan 5. senfoni ile geldi. 1938-1953 yılları arasında sahneden sakınmasına karşın; beste çalışmalarına ara vermedi ve 5 senfoni ile 4 yaylı çalgılar dörtlüsü yazdı. 1937 ile 1941 yılları arasında leningrad konservatuarı’nda kompozisyon dersi verdi. 1940 yılında piyano beşlisi ile stalin ödülünü kazandı. 1941 yılında savaş dönemini anlatan 7. senfoni sadece sovyetler’de değil; ingiltere ve amerika’da büyük ses getirdi. 1943’te moskova’ya yerleşip, konservatuarda çalışmaya başladı. 1948’de bıraktığı bu göreve 1960’da tekrar döndü. bu dönemde 24 füg ve prelüd ile keman konçertosu’nu tamamladı. stalin’in ölümünün ardından kruşcev’in başa geçmesinin ardından daha rahat çalışabildi. 1953ite bestelediği bir başyapıt olan 10. senfoni 22 yıl boyunca en iyi eserlerini bestelediği dönemin başlangıcıdır. bu dönemdeki başlıca eseleri 11-15. senfoniler, 6-15. yaylı çalgılar dörtlüsü ve 2 viyolonsel konçertosudur.

birçokları tarafından shostakovich bestelediği 15 senfoni ve 15 yaylı çalgılar dörtlüsü ile 20. yüzyılın en büyük ve bach’a en çok yaklaşan bestecisi olarak kabul edilir. shostakovich ilk başta sovyet rejimine çok bağlı bir gençken, daha sonra bu rejimi rejimi karanlık ve acı olarak görmüş, bestelerine bu şekilde yansıtmıştır.