toba faciası

bilimadamlarının kutuplardaki buzullardan buldukları sülfür sayesinde kesinliğini bize söylediği 70-75 bin yıl öncesi aralığında meydana gelmiş bir düzine yanardağ patlaması. son 2.5 milyon yılın en şiddetli olayı olduğunu söyleniyor.
bu patlamadan yayılan küller atmosferi kapatıp güneş ışınlarının atmosfere ulaşmasını engellemiştir. yeryüzüne çıkan 2800 kilometreküp magmadan yaydığı sülfürik asitle atmosferi bozup dünyayı bir buzul çağına itmiştir. dünyanın ısısının -30 derece kadar düştüğü söyleniyor. dunyaya güneş ışığının girmesi ise en az 10 yıl almıştır. görüldüğü gibi etkisi 3-5 gün değil 3-5 yıl değil dünyaya bir buzul çağı geçirtecek kadar büyüktür.

peki canlılık? bu faciada insanlar ne yaptı?
bazı türler ve insanlar genetik darbogaza girdi. dünyada insan ırkının tahmin edilen sayısı bu patlamadan önce 60 milyonken afrikada hayatta kalabilen tahminen 2000-10000 kişi dışında silindi. bu sayı türün devamı için gereken çeşitliliği sağlayamayacak kadar az olmasına rağmen insanoğlu diğer genetik darboğaza giren türlerin yok olmasını izlerken hayata tutundu. sayılarını ve türün devamı için olmazsa olmaz sayılan çeşitliliğini arttırdı.
ama şuan bu olay yüzünden biyolojik özelliklerimiz ilk canlıdan değil sadece o insanlara aktarılmış özelliklerden geliyor. evrim birikimimizin büyük kısmını kaybettik. yani böyle bir olay olmasaydı biyolojik olarak şuan binlerce yıl ileride olacaktık.

bu olay bir gazete haberi değildir. biliminsanları o dönem bir buzul çağına girildiği konusunda hemfikir olmalarına rağmen sebebini bize açıklamak için oluşturdukları bir teoridir. toba catastrophe theory. aslında böyle olmadığını düşünen bilimadamları sayıları az olsa da mevcuttur. şimdilik en kuvvetli teori budur.

şuan yellowstone national parkta böyle bir olayı canlılığa bir daha yaşatacak süpervolkan mevcuttur. o da başka bir günün entry konusu olsun.

ek:
toba patlaması http://www.livescience.com/29130-toba-supervolcano-effects.html
genetik darboğaz https://tr.wikipedia.org/wiki/Kurucu_etkisi
süpervolkan nedir? http://volcanoes.usgs.gov/volcanoes/yellowstone/yellowstone_sub_page_49.html