allium ursinum

tr, ayısarımsağı; ilkbahar müjdecilerinin en başta gelenlerinden biridir. orman sarımsağı ve cadısoğanı isimleriyle de bilinir. her ilkbahar, bize güneş ve sıcak için yeni bir umut getirir. içimiz yine şenlenir, ilk yeşilliklerle sevinir ve bunların tümünün yaradan’ın iyiliklerle dolu armağanları olduğunu düşünürüz. bu yeni ve görkemli yeşillikle birlikte, bizler de, sağlık açısından hiçte küçümsenemeyecek derecede tazelik kazanabileceğimiz, bir doku yaşlanmasını yavaşlatma ve beden temizliği kürüne başlayabiliriz. ayısarımsakları, inci çiçeğininkini (mayıs çiçeği) andıran, neşter biçimindeki cilalanmış gibi parlayan taze yeşil yaprakları, saydam bir beyaz tabaka ile örtülü, uzunca bir soğandan çıkarlar. üstünde beyaz çiçek yuvarlakları olan açık yeşil ve pürüzsüz sapı 30 cm kadar uzar. ayısarımsağı, yalnızca bitkisel topraklı, nemli çayırlarda, gölgeli ve nemli dere kıyılarında, çalılıkların altında, yapraklı ağaç ormanlarına yetişir. bitki daha görülmeden, keskin sarımsak kokusu çevreye yayılır. bu koku ona yabani sarımsak adını da kazandırmıştır ve gerek inci çiçeğinin yaprakları, gerekse zehirli güzçiğdemi veya acıçiğdem (otlak safranı-colchicum autumnale) ile karıştırılmasını kesinlikle önlemiştir. ilkbaharda, tabanı nemli ormanlıklar ayısarımsağının taze ve yeşil yaprakları ile kaplanır. nisanda, mayısta ve bazen daha da erken yeşermeye başlar. çiçekleri ise, ancak mayıs ortasında veya haziranda görülür.

(bkz: çılbır)