ağrımonia eupatoria

tr, koyunotu; yöresel olarak kızılyaprak, kasıkotu, fıtıkotu, kuzu pıtrağı ve eğer otu olarak da bilinir. gülgiller familyasındandır. anayurdu bilinmeyen ama avrupa, asya ve ülkemizde yetişen çokyıllık dayanıklı otsu bitkidir. 20-120 cm boylanabilir. çoğu kez toprağın üzerine yatarak gelişir. rizom kökü (kökgövdesi): kenarları dişli, tüysü, yeşil yaprakları: yaprak koltuklarında ve bitkinin tepesinde yoğun salkımlar oluşturarak yazın açan küçük sarı çiçekleri vardır. bu çiçeklerinden oluşan ve adına pıtrak denilen meyveleri çengel dikenli olur. güneşli ve kısmen gölge yerleri ve nemli toprakları seven koyunotu en çok orman kenarlarında görülür. bitki, tohumlarının hayvan postuna takılıp çevreye taşınmasıyla yayılır ve tohumun düştüğü yerde çoğalır.
koyunotu bitkisinin topraküstü kesimleri tanen, glikozitler, nikotinik ve şahsilik asitler, uçucu yağ ile b ve k vitaminlerini içerir. güneşli kuru yerlerde, yol ve orman kıyılarında, çimenliklerde, tepelerde ve bayırlarda, ormanların açıklık bölgelerinde ve harabeliklerde yetişir. küçük sarı çiçekleri, sığırkuyruğu bitkisinde de olduğu gibi, uzun bir salkımı andırır. bitkinin tümü yumuşak tüylerle kaplıdır. iri yaprakları 10 cm kadar uzun ve kenarları dişlidir. çiçeklenen bitkinin topraküstü kesimleri, haziran’ dan ağustos’ a kadar toplanır. pek çok bitkide olduğu gibi, onun öyküsü de çok eskilere dayanır. bu bitkinin tarihçesi, eski mısırlılara kadar uzanmaktadır.