ali rıza paşa kabinesi bizi de bir tutuyor

-ali rıza paşa kabinesi milli teşkilâtı düşman teşkilâtla, bizi de ali kemal ve sait molla ile bir tutuyor-

nutuk’tan...

efendiler, harbiye nâzırı’nın 9 kasım 1919 tarihli bir telgrafı vardı.

o telgrafın içindekiler de ilgi çekicidir. cemal paşa bu telgrafında, kabinenin düşüncesini şu noktalar üzerinde yoğunlaştırıyordu:

«1 — seçimlerin güvenlikle yapılabilmesi,

2 — meclis-i meb’usan’ın istanbul’da toplanması,

3 — millî teşkilât adına hükûmet işlerine müdahale edilmemesi için hükûmetin tarafınıza başlangıçtan beri yaptığı tebliğler kesindir.

4 — birçok telgrafınızda ileri sürülen isteklerin de aynı nitelikte -yani müdahale niteliğinde-olduğu aşikârdır.

5 — hükûmet, kendi bildirisinde tespit ve ilân ettiği tarafsızlıktan ayrılmayacaktır. bu bakımdan millî teşkilât aleyhinde bulunanları baskı altında tutma ve cezalandırma yoluna gidemez.» telgrafın sonunda da şu tehdit vardı: «şimdiki durum bir sürecik daha devam edecek olursa kabine kesinlikle çekilecektir (belge: 191).

saygıdeğer efendiler, bu maddelerin ifade ettikleri anlamlar, aslında bütün gerçekleri ortaya koymuş bulunuyordu. kabine, millî teşkilât aleyhinde bulunanların memleket ve millete düşman olduklarını kabul etmiyordu. millî teşkilât ile düşmanın ihanet teşkilâtını; ali kemal ile ve sait molla ile bizi bir tutuyordu. adapazarı, karacabey, bozkır, anzavur olaylarını suç olarak saymıyordu.

cemal paşa’ya verdiğimiz karşılıkta, bu noktaları açıkladıktan sonra, hükûmetin duygu ve eğilimini açık olarak söyletmek maksadıyla şu cümleyi de ekledik: «bildirdiklerinizden anladığımıza göre, istanbul hükûmeti, millî teşkilâtın varlığını belki de gereksiz görüyor.

gerçekten durum bu merkezde ve millî teşkilâta ihtiyaç olmaksızın memleketi kurtaracak bir güce sahip bulunuluyor ise, ona göre gerekenlerin yapılmak üzere açıkça bildirilmesini, aradaki her türlü yanlış anlamanın giderilmesi için arz ve istirham ederiz (belge: 192).

devamı için:

(bkz: dahiliye nazırı damat ferit paşa meşgul)