müfettişlik görevimin geniş yetkileri

nutuk’tan...

benim, bu iki kolorduya doğrudan doğruya emir ve komuta vermekten daha ileri bir yetkim vardı ki, müfettişlik bölgesine yakın olan askerî birliklere de tebligat yapabilecektim. aynı şekilde bölgemde bulunan ve bölgeme komşu olan illere de tebligatta bulunabilecektim.

bu yetkiye göre, ankara’da bulunan 20’nci kolordu ve bunun bağlı bulunduğu müfettişlik ile, diyarbakır’daki kolordu ile ve hemen hemen anadolu’nun bütün sivil yönetim âmirleriyle ilişkiler kurabilecek ve yazışmalar yapabilecektim.

bu geniş yetkinin, beni istanbul’dan sürmek ve uzaklaştırmak maksadıyla anadolu’ya gönderenler tarafından, bana nasıl verilmiş olduğu garibinize gidebilir. hemen ifade etmeliyim ki, onlar bu yetkiyi bana bilerek ve anlayarak vermediler. ne pahasına olursa olsun, benim istanbul’dan uzaklaşmamı isteyenlerin buldukları gerekçe «samsun ve dolaylarındaki güvensizlik olaylarını yerinde görüp tedbir almak üzere samsun’a kadar gitmek» idi. ben, bu görevin yerine getirilmesinin bir makam ve yetki sahibi olmaya bağlı bulunduğunu ileri sürdüm. bunda hiçbir sakınca görmediler. o tarihte genelkurmay’da bulunan ve benim maksadımı bir dereceye kadar sezmiş olan kimselerle görüştüm. müfettişlik görevini buldular; yetki konusu ile ilgili talimatı da ben kendim yazdırdım. hattâ harbiye nâzırı (15) olan şakir paşa, bu talimatı okuduktan sonra, imzalamaya çekinmiş; anlaşılır anlaşılmaz bir biçimde mührünü basmıştır.

devamı için:

(bkz: genel durumun dar bir çerçeve içinden görünüşü)