yıldız kenter

yaklasik 55 senesini tiyatroya adamis muhtesem kisilik.
(bkz: hep ask vardi)

gittigim bir seminerde mukemmel ingiliz aksaniyla tum katilimcilari buyulemis yillarin oyuncusu.cok karizmatiktir,hele bir de shakespeare sonelerini okuyusunu duysaniz sakkadanak bayilirsiniz heralde,kadin sevisir gibi siir okuor ayolll

kendisi gibi tiyatrocu olan musfik kenter’in kardesi.ingiliz-turk melezidir,yillarini tiyatroya vermistir ve bu ulke ona cok sey borcludur.uzun yillar boyunca kazandigi paralarla bir koseye cekilmesini o da bilirdi,ancak sahnenin tozunu yutmanin bir hayat felsefesi oldugunu ogretmeyi secti bizlere.

ilk defa okulumda, turklerin tarihi konulu bir soylesisinde dinledigim tiyatrocu. bir kere sesini duyunca, mimikleriyle soylediklerinin uyumunu gorunce, anlattiklarini yasamasina tanik olunca saygi duymamanin, tapmamanin imkansiz oldugu insan.

gercek adi : (bkz: ayşe yıldız)

vakt-i zamanında istanbul üniversitesi devlet konservatuarında düzgün vücutlu, özellikle uzun bacaklı kızların sınavı kazanması için hayli çaba gösteren tiyatro sanatçısı..
hatta bu konuda ali poyrazoğlu bir oyununda; ’okurken açlıktan nefesimiz kokardı beş kuruş vermezdi de, bir hanım öğrencisi daha güzel gözüksün diye estetik ameliyatını kendi bile yaptırırdı’ demiştir..
ne olursa olsun gerçek bir oyuncudur..bütün kompleksine kaprisine karşın saygıyla eğiliriz efendim..

prof. dr. yıldız kenter istanbul’da doğdu. ankara devlet konservatuarı yüksek bölümünü sınıf atlayarak bitirdi. onbir yıl ankara devlet tiyatrosunda çalıştı. rockefeller bursu kazanarak, american theatre winng, neighbourhood play house ve actor’s studio’da oyunculuk ve oyunculuk öğretiminde yeni teknikler üzerine çalışmalar yaptı. ankara devlet konservatuarına hoca olarak atandı.

1959 da devlet tiyatrosu’ndan ayrıldı. muhsin ertuğrul ile bir yıl çalıştı. kardeşi müşfik kenter ve eşi şükran güngör ile kent oyuncuları topluluğunu kurdu. daha sonraki yıllarda sürekli olarak amerika birleşik devletleri ve ingiltere’de “ değişen eğitim metotları ” ve “ oyunculuk metotları ” üzerine çalışmalar yaptı.

1962’de tiyatro hizmetlerinden ötürü “ yılın kadını ” seçildi. 1968’de istanbul’da kenter tiyatrosunun binasının inşaatını tamamladı. sinema oyuncusu olarak üç kez “ altın portakal ” ödülüne layık görüldü. sovyetler birliği, amerika birleşik devletleri, ingiltere, almanya, hollanda, danimarka, kanada, yugoslavya ve kıbrıs’ta ingilizce ve türkçe oyunlar sergiledi.

100’ün üstünde oyun oynadı. 100’e yakın oyun sergiledi. shakespeare, cehov, brecht, inoesco, pinter, albee, tenessee williams, alan ayckbourn, arthur miller, brian freil, neil simon, athol fugard, sergey kokovkin gibi pek çok yazarların yanısıra melih cevdet anday, necati cumalı, güner sümer, adalet ağaoğlu, zeki özturanlı, güngör dilmen, muzaffer izgü gibi pek çok türk yazarının oyunlarını da sahneye koydu, oynadı.

1981’de “ devlet sanatçısı ” olarak ödüllendirildi. 1984 de roma’daki italyan kültür birliğince “ adalaide ristori ” ödülüne layık görüldü. profesör yıldız kenter, 37 yıldır sahne hocalığı yapmaktadır.

1989 yılında, korsika - bastia film festivalinde “ hanım ” filmindeki rolüyle “ en iyi kadın oyuncu ” ödülünü aldı.

1991 yılında tiyatro sanatına hizmetlerinden ötürü uluslararası lions kulübünün “ the melvin jones ” yla ödüllendirildi. iki kez ulvi uraz “ en iyi kadın oyuncu ” üç kezde aynı dalda avni dilligil ödülüne laik görüldü.

1994’de “ konken partisi ” oyunundaki fonsla rolü ile “ olağanüstü yorum ” ödülünü aldı. finlandiya dünya kadın kuruluşu tarafından yüz yılın en başarılı yüz kadınından biri olarak onurlandırıldı. 1995’de kültür bakanlığı, tiyatro sanatına katkılarından ötürü “ onur ” ödülüne layık gördü. profesör kenter’e aynı yıl tiyatro sanatına katkılarından dolayı “ mevlana kardeşlik ve barış ” ödülü verildi.

1996’da magazin gazetecileri derneği tarafından ramiz ile jülide’deki jülide rolü için “ en iyi kadın oyuncu ” ödülü verildi. 19 mayıs 1997 de uluslararası istanbul festivali tarafından ömür boyu tiyatro sanatına katkısından dolayı verilen onur ödülü yıldız kenter’e dame diana rigg tarafından takdim edildi.

1998’de ankara sanat kurumu “ yılın kadın sanatçısı ” ödülü, 1998 muhsin ertuğrul yaşam boyu tiyatro sanatına katkılarından dolayı onur ödülü, 1998 cumhurbaşkanlığı büyük kültür ve sanat ödülü, “ marti ” adlı oyunda madam arcadina rolüyle 1999 afife jale - en iyi kadın oyuncu ödülü .

saklambaç adlı dizide (bkz: sibel can)la beraber oynayan ve bu hallere düşecek kadın mıydı diye düşündüğüm tiyatrocudur. oysa ona sibel canın dizisinde rol değil baş roller yakışırdı sanattan anlasaydık.

kendisi buyuk bir sinema ve tiyatro sanatcisidir.bunun yanisira devlet sanatcisidir da.lakin 80 oncesinde bu devlet sanatciligi ile alakali ba$ina cidden komik bir hadise gelmi$tir.oynadigi bir filmde bulunan tecavuz sahnesi sansure ugrami$ti.sansure ugramasinin sebebi tecavuz sahnesinin mustehcenligi degil, bir devlet sanatcisinin tecavuze ugrayamayacagiydi.bu zihniyetle bu devlet halen batmadi ya, dualar bizimle.

cok kaliteli bir insandir, cok. sanatini butun mutevaziligi ile aktarir nadir olarak ciktigi programlarda. tebessum ederken bile cevresinden utanir sanki, yuzu kizarir. turk tiyatrosunun efsanevi isimlerindendir.

9 mayıs’ta kraliçe lear oyunuyla new yorkta sahne alacaktır.

ne yazik ki yasamini yitirmis.

topragi bol olsun, nurlar icerisinde yatsin.