l etranger

albert camus’un yabanci’si. sacma, soyutlanmislik, kayitsizlik uzerine yazilmis bir basyapit.

ayrica zeki demirkubuz’un yazgı adli filminin de esinti kaynagidir bu kitap. heralde hayatınızda duymadıgınız kadar "farketmez" duyarsınız filmde.
(it’s all right with me)

camus, ilk kez adını ve sanını "yabancı" adlı romanıyla duyurdu dünyaya. yıl 1942. fransa, hitler ordularının toplu tüfekli, tanklı, çizmeli mahmuzlu, hoyrat işgali altındadır. çevresine ve de kendine yabancı düşmüş bir insancığın, sıradan, akıldışı, mantıkdışı bir dünyada, aklın hiçbir yardımı olmaksızın gün gün, dakika dakika yaşayışını dile getirmektedir yabancı l etranger romanı.

bir saçma serüvendir meursault’nun gözlerimiz önüne serilen serüveni. sevip sevmemek, evlenip evlenmemek, tanrıya inanıp inanmamak, bir hiç yüzünden adam öldürüp elini kana bulamak gibi sorunları kendine dert edinmeyen, saçmalıkları içinde saçma bir yaşam düzeyine kendini kaptırmış bir insancığın romanıdır yabancı.

sartre’ın deyimiyle, saçmalık "insanın dünya ile ilişkilerinden başka bir şey değildir." meursault, bu saçmalığı yaşamaktadır, anasının ölümüne, marie’nin sevgisine, hatta hatta kendi ölümüne duygusuz kalabilmenin saçmalığına sırtını dayayarak.

yabancı’da saçma duygusu ile saçma kavramı arasındaki ayrılık çıkıyor karşımıza. meursault, saçma kavramından habersiz, saçma duygusu içinde yaşayan bir yaratıktır, örneklerini görebileceğimiz binlerce insan arasında.

yine, sartre’ın yerinde bir tanısına dayanarak diyebiliriz ki, yabancı romanı, saçma üzerine ve saçmaya karşı yazılmış, klasik değerde bir romandır.

vedat günyol


ps: bazen söylemek istediklerinizi veya daha fazlasını başka biri çok daha güzel ve kapsamlı bir şekilde söylemiş, açıklamıştır. bu yüzden kendi yorumum yerine, benimkini de kapsayan, kitabın çevirmeni vedat günyol’un, "albert camus ve yabancı’sı" başlıklı, önsöz niteliğindeki yazısının ilgili kısmını aktardım.