hamsi

karadeniz’in ovunc kaynagi yiyeceklerden biri.en lezzetli balik turlerinden biridir.

hamsi koydum tatatavaya zipladi gitti hahahavaya olayy ile alakaly ?ahsiyet.

bir taraftan karadeniz kani tasiyan bir insan olarak sunu belirtmeliyim ki bir karadenizli icin hamsi balik degildir.hamsi sadece hamsidir.balik ise hamsi harici solungaclari olan diger su urunleridir..

her turlu yemegi hatta tatlisi bile olan karadenizin patatesi.

siyah etli baliklardan ve turkiye’de en cok cikarilan balik turu.

bir tv programinda pizzaya da katildigini gordugum balik.

hamsili simit gordugumden beri ne zaman duysam midemi kaldiran balik turu.

sozlukte karadeniz bolgemizin pek cok ilcesinin adini gorunce dayanamayip carsidan ismarladigim,aksam yemeginde afiyetle yiyecegim balik cinsi..

karadenizli buyukannelerimizin ozellikle de koylerinden getirdikleri misir unu ile tavada kizarttiklari zaman cok enfes olan, cogu sebze ile uyumlu bir deniz mahsulu.

yakinda yolda yururken yerde konservesine rastladigim yeter artik huleeyn dedigim. donerinin bilmemnesinin cartinin curtunun yapilmis oldugu , etinden sutunden yumurtasindan faydalanilan baligimsi varlik.

hamsının cesıtlerı kısaca soyledır:
hamsının azmanına balına derler
bıcak tasıyan hamsıye kılıc balıgı derler
suda havlıyanına kopek balıgı derler
ablasıa barbunya derler dudakları kırmızı
falan falan dıye gıdıyor ama unutmayalım karadenızlı hemserılerımın vazgecemedıgı tek denız mahsuludur tabı benımde

hamsi (engraulis encrasicholus), engraulidae familyasından eti sevilerek yenilen balık türü.


vücut iğ şeklinde hafif yassılaşmış olup yanlarda yuvarlaktır. alt dudak mevcut değildir, üst çene ise uzun olup, sırt rengi koyu mavi siyahımsı, alt taraf açık renklidir. yan tarafları parlaktır.

karadenizin insan yaşamıyla birleşen balığıdır. marmara denizinde de bulunur. sürüler halinde yaşar ve 20 cm’e kadar büyür. ocak - mart arasında beslenmek için sahillere yaklaşır. gündüzleri 30-40 m. derinlerde, geceleri yüzeye yakınlarda dolaşır. 1 yaşından itibaren olgunluğa erişip 18°-20°c sularda, 25-60 m. derinliklerde ve az tuzlu sularda üreyip yaklaşık 40.000 yumurta döker. ömürleri 4 yıl kadar dır.

fuat saka nın şarkısı vardı sözleri şöyle ki;

kaptan dedi uşaklar
çıkayiruz hamsiye
yağlandıki felekler
kaysun takalar suya


toplayın kalamari
gidelum siya siya
yoroz açıklarında
edelum baştan viya

kaptan dedi uşaklar
yavaş salın ağlari
suyun gelir eridur
incitmeyin onlari

hamsi küçük bir baluk
sakın ha aldanmayın
soyu çok kalabaluk
yan gözüyle bakmayın

ablası barbunyadur
dudakları kırmızi
dudaklari kırmızi
huy huy

abisi vuran baluk
görmesun ikimizi


hamsi anası tirsi
babası da kefaldur
dere ağızlarında
nöbet tutan çakaldur


teyzesi mezgit olur
eniştesi istavrit
hamsiye bacanaktur
alacalı izmarit

hamsinin görümcesi
mercan ile karagöz
kayaların dibinde
oynaşır iki dansöz

hamsinin dayısının
torik derler adına
hamsi gelin olanda da
kaynanası kofana

orkinos kaynatasi
yunus anneannesi
uskumru da hamsinin
olur bizde kumasi

dedesi olur mersin
tondur büyük babasi
alabaluk hamsinin
dereden akrabasi

hamsinun azmanina
bizde derler balina
köpekbalığı deruz
suda havlayanina

vuran hamsiye denur
bizde çekiç balığı
bıçak taşıyan hamsi
olur kılıç balığı

kız hamsiye hamsiye
türkünü diyeceğum
türkünü diyeceğum
huy huy

çokta severum seni
uy nasıl yiyeceğum

ingilizce adı anchovy,latince adı engraulis encrasicolus’tur.engraulidae familyasındandır.en uzunu 18 cm.en küçüğü ise 7 cm olabilmektedir.ortalama uzunlukları 9 ila 13 cm’dir.
vücudu ip şeklinde uzun yanlardan hafif yassılaşmıştır.koyu maviye çalan siyahımsı renge sahiptirler.45.000 civarında yumurta verebilmektedirler.mayıs’tan eylül’e kadar üreme periyodları sürmektedir.yenilebilecek en güzel mevsimi ocak-şubat civarıdır.ve hamsinin makbulu kar suyu içmiş olan karadeniz hamsisidir.
marinat yapımında sıkça kullanılmaktadır.genellikle gırgır ağıyla yakalanmaktadırlar.akdeniz hamsisi,japon hamsisi,karadeniz hamsisi,ege hamsisi gibi alt türleri olup 3-4 yıl yaşamaktadırlar.halkın balığıdır denilebilir.

kılçığı, kuyruğu, gözü her bir yeri yenen balıktır. rahat yenen balıktır. kasmayan balıktır. mis balıktır.

mükemmel bir $ekilde yenen balıktır. pisligi falan olmaz, tadı ise enfestir.

temizlerken ic organlarıyla birlikte kılcıklarını da sıyırıp cıkarın. gövdeyi ikiye ayırıp acın. ve o $ekilde mısır ununa bulayıp kızartın. balıkları cips gibi atın agzınıza bol soganlı ve limonlu olarak.


(bkz: oh be)

piyasaya sürülmü$ olan hayvandır.

yiyin yemeyeni dövün.