fakir baykurt

1929’da burdur’un yeşiloca ilçesi akçaköy’de doğdu. az topraklı köylü bir ailenin çocuğu. 1948’de gönen köy enstitüsü’nü bitirdi, 5 yıl köy öğretmenliği yaptı. 1955’te ankara gazi eğitim enstitüsü’nden mezun oldu. sivas, hafik ve şavşat’ta öğretmenlik, ilköğretim müfettişliği yaptı. ilk romanı "yılanların öcü"nün yayınlanmasından sonra bakanlık emrine alındı. 1962’de abd indiana üniversitesi’nde ders araçları konusunda eğitim gördü. yurda dönüşünden sonra türkiye öğretmenler sendikası’nın (tös) kuruluşunda görev aldı ve türkiye öğretmen dernekleri milli federasyonu (tömfed) genel başkanı oldu. ilk öğretmenler boykotu nedeniyle 1969’da açığa alındı. 1971’de istifa etti. 12 mart döneminde 1971’de sıkıyönetimce tutuklandı. askeri mahkeme önünde uzun süre yargılanıp beraat etti. salıverildikten sonra almanya’ya gitti. uzun süre duisburg kentinde yaşadı. 10 ekim 1999’da burada yaşamını yitirdi. yazmaya şiirle başladı. orhan veli çizgisinde ama köy hayatı içerikli şiirler yazdı. 1950’den sonra öykü ve romana yöneldi. ona göre öykü, "yazıldığı dönemin tarihsel, toplumsal renklerini, özelliklerini içermeli az da olsa belge işlevi yüklenmelidir." ilk öykü kitabı "çilli"den başlayarak öykülerinde kesitleri değil geniş açılımları, bir anın olayını değil geniş dönemlerin olaylarını işledi. romanlarında türkiye’deki köylü yaşamını halkçı ve devrimci bir bakış açısıyla ele aldı. köylünün bilinci ve bilinçaltındaki istekleri, tepkileri, çelişkileri yansıttı. 1950-1970 döneminde etkili olan "köy edebiyatı hareketi"nin önde gelen temsilcisi oldu.

eserleri:

roman:
yılanların öcü (1954), irazcanın dirliği (1961), onuncu köy (1961), amerikan sargısı (1967), tırpan (1970), köygöçüren (1973), keklik (1975), kara ahmet destanı (1977), yayla (1977), yüksek fırınlar (1983), koca ren (1986), yarım ekmek (1997).

öykü:
çilli (1955), efendilik savaşı (1959), karın ağrısı (1961), cüce muhammet (1964), anadolu garajı (1970), on binlerce kağnı (1971), can parası (1973), içerdeki oğul (1974), sınırdaki ölü (1975), gece vardiyası (1982), barış çöreği (1982), duirsbug treni (1986), bizim ince kızlar (1992), dikenli tel (1998).

toplum-eğitim yazilari:
efkar tepesi (1960), şamaroğlanları (1976), kerem ile aslı (1974), kale kale (1978).

çocuk kitaplari:
topal arkadaş, yandım ali, sakarca, sarı köpek, dünya güzeli (1985), saka kuşları (1985).

şiir:
bir uzun yol.

ödülleri:
1958 cumhuriyet gazetesi’nin yunus nadi roman armağanı irazca’nın dirliği ve yılanların öcü ile
1970 trt öykü ödülü sınırdaki ölü ile
1970 trt ve 1971 türk dil kurumu roman armağanları tırpan ile
1974 sait faik öykü armağanı can parası ile
1978 orhan kemal roman armağanı kara ahmet destanı ile de
1980 avni dilligil tiyatro ödülü
1984 berlin senatosu çocuk yazını ödülü almanca’ya çevrilen barış çöreği ile
1985 alman endüstri birliği (bdi) yazın ödülü gece vardiyası ile
http://www.edebiyatturk.net/

köy romanı olgusunun önemli temsilcilerindendir.cok basarılı bir roman yazarı olmasının nedeni,hiciv ve mizahtır.
(bkz: yılanların öcü)