alman doktor alzheimer tarafından 1906 yılında keşfedilmesine rağman henüz kesin bir tedavisi yoktur. bugün yaşlılarda kalp hastalıkları, kanser ve inmeden sonra en çok kişinin mustarip olduğu hastalık olarak biliniyor. yüksek maliyetli hastalıklar arasında ise kalp hastalıkları ve kanserden sonra üçüncü sırada yer alıyor.
alzheimerı kazı çalışması sonucu yolların tıkanmasına benzetebiliriz. bilinmeyen nedenlerle beynin bazı yerlerinde protein birikmesi sonucu sinir hücrelerinin hasara uğrayarak uyarıları gerekli yerlere ulaştıramaması başka bir deyişle iletişim ağında kopukluklar meydana gelmesidir.
hastalığın seyri ise iki yerde belirgin farklılıklar gösteriyor ve üç evreye ayrılıyor.
başlangıç evresi:
*isimleri, tarihleri olayları, eşyaların yerini unutma
*kelimeleri bulamama, yanlış kullanma
*soruları tekrarlama
*yolları, mekanları karıştırma
*işte verimliliğin düşmesi
*çevresine ve hobilerine ilgide azalma
*hastalığını kabul etmeme
orta evre:
*unutkanlıklarda artma, yeni hiçbir şey öğrenememe
*insanları tanıyamama
*yıkanma, giyinme gibi gündelik işlerde yardım ve hatırlatma ihtiyacı
*ruhsal ve davranışsal değişiklikler: depresyon, uyku bozukluğu, hayaller görme, çabuk sinirlenme vb.
*amaçsız dolaşmalar
ileri evre
*ailesini bile tanıyamama
*yürüme, yemek yeme güçlüğü
*altına kaçırma
*ciddi davranış bozuklukları
*sonunda tam bakım ihtiyacı
unutulmamalıdır ki alzheimerlı bir insan sadece hatırlama güçlüğü çeker, aptal değildir. duygularını kaybetmemiştir. daha fazla sevgiye, ilgiye ve özene ihtiyacı vardır. varlığının gerekliliği, ihtiyaç duyulduğu ona kesinlikle hissettirilmelidir. adeta bir çocuk ilgisi gösterilmeli ancak bir yetişkin gözüyle bakılmalıdır. bu yüzden de hasta yakınları için de yıpratıcı, yorucu olmaktadır. hasta yakınlarının yüzde elliye yakın bir oranının depresyona girdiği kayıtlara geçmiştir. bazılarının işlerini değiştirmek hatta bırakmak zorunda oldukları da başka bir tespittir.
alzhemier hakkında başka bir yanılgı ise yaşlılığın doğal ve kaçınılmaz bir sonucu olduğudur. alzheimerın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte amansız değildir. genç yaştan itibaren yapılan beyin egzersizleri, erken teşhis hastalığın seyrini yavaşlatabilir.
günlük yaşam işlevlerini etkileyecek düzeyde bellek kaybı
günlük yaşam işlevlerini yerine getirmede zorluk çekme
basit kelimeleri bulmada güçlük çekme
zaman ve mekanları karıştırma
yargıya varma ve karar vermede güçlük çekme
pratik düşünme becerisinde güçlük çekme
sık kullanılan eşyaları yanlış yere koyma
ruh hali veya davranışlarda değişiklik gösterme
kişilik değişiklikleri gösterme
alışılagelmiş işler ve sorumluluklardan kaçma
bu on belirtiden birkaçını gözlemleyip yakın bir zamanda doktora gitmeniz teşhisi önceye alabilir.
ayrıca alzheimer derneği ve vakfının bilgilendirmek ve destek amaçlı yürüttüğü pek çok faaliyet ve düzenlediği etkinlik var:
alzheimer günü etkinlikleri (21 eylül)
gündüz bakımevleri ve yatılı bakımevleri
alzheimer haber bülteni
hasta yakını destek grupları
ücretsiz alzheimer bilgi hattı: 0 800 211 80 24
onlar da alzheimerlıydı:
ünlü amerikalı aktrist ve dansçı rita hayworth,
abd’nin 40. başkanı ronald reagan,
irlandalı kadın yazar ve düşünür ıris murdoch.
kaynak: ntvmsnbc.com
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?