zerdüştlük

m.ö. 1500-1000 yılları arasında yaşamış olan peygamber zartosht (zerdüşt) tarafından kurulan ve kutsal kitabının adı "avesta" olan dünyanın ilk tek tanrılı dinidir. islam’ın pers topraklarında yayılması sonucu sasani imparatorluğu ve devlet dini olan zerdüştlük de düştü. ancak bu din hemen silinip gitmedi. mobad’lar zerdüşt geleneklerinin koruyucuları ve geliştiricileri olarak onu korudular. hatta 800 yılları civarı pehlevi ((eski farsça demek) ayrıca pehlevi hanedanını kuran reza khan da tarihi kökenlerinden etkilenip bu adı yeni hanedan ismi olarak seçmiştir ve 1979 islam devrimine kadar da iran bu hanedanla yönetilmiştir) yazıtlarında bütünlük sağlanmasıyla, zerdüştlükte bir rönesans olayı görülür. ancak zerdüştlerin sayısı zamanla azaldı ve günümüzde sadece 170.000 kadar insan zerdüşt dinine mensup(benim de katılmamla beraber 170.001 olabilir şu sıralar.) bunlar da bugünkü iran’ın doğusu ve hindistan’ın kuzeybatısında yaşıyolar. hindistan’dakilere ise parsi (freddie mercury de parsiydi mesela ve gerçek adı farokh bulsara’idi) ve inançlarına da parsizm deniliyor. ne yazık ki gün geçtikçe onların da sayıları azalıyor. buna rağmen bu kadim iran dininin etkisinin tamamen yok olması söz konusu değil. iran toprakları üzerinde oluşan islam düşüncesi, birçok yönüyle eski düşüncenin etkisinde kalmıştır. görünüşte iran’da islam’ın tam bir biçimde hüküm sürdüğü sanılsa bile, derviş alemleri ve şiiler’deki imam ayinleri, eski iran dinlerin canlılıklarını halen ne kadar koruduklarının canlı bir örneğidir. ayrıca nevruz bayramı zerdüştlerin yeni yılı olup ve ateşin üzerinden atlama da bir ateşe değer verme dini olan zerdüştlüğün doğu kültürlerindeki etkisinin bir başka kanıtıdır.