gölge oyunu

yavuz turgulun yönettiği başrollerini şener şen ve şevket altuğun oynadığı yerli filmdir.

müthiş bir filmdir aynı zamanda, hatta an itibari ile atv de yayınlanacak olan film...

genellikle deriden kesilmiş hayvan,insan vs. figürlerinin arkadan ışık verilerek gölgelerinin beyaz bir perde üzerine yansıtılmasından yararlanılarak oynatılan oyun.

bu sabaha karsı kanal d de yayınlanan ve ilk defa izlediğim harika film.insanı bir hayal dünyasına sürüklemekte bir gercek dunyaya atmakta.cok guzeldı cok..

(bkz: hacivat)
(bkz: karagöz)

şevket altuğ ve şener şen babayı birlikte görebileceğimiz film ,gelmiş geçmiş en hakikatli türk filmlerinden biri.senaryosu ve anlatımı itibariyle felsefik ve psikolojik elementlerle yoğrulmuş bir film olması benim nazarımda biraz daha geri planda kalmıştır hep.çünkü ordaki hiç de komik olmayan ikili ve trajedileri yeşilçamın loser edebiyatına psychedelic süslemelerle birlikte göz kırpışı gibidir sanki.

geleneksel olarak hayvan derilerinden kesilerek hazırlanmış insan, hayvan, eşya gibi figürlerin bir ışık kaynağı önünde oynatılarak, gölgelerinin gerdirilmiş, beyaz bir perdeye düşürüldüğü gösteri sanatıdır.


kökenleri üzerine çeşitli görüşler olmakla birlikte; asya’nın zengin gölge oyunu geleneği, bu sanatın cava’dan, hindistan’dan veya çin kültürlerinden 10. yüzyıldan itibaren yayıldığı görüşünü desteklemektedir. islam ülkelerinde görülen gölge oyununun, benzerlikler de göz önüne alındığında, cava’dan geldiği tahmin edilmektedir. anadolu’ya ise, 16. yüzyılda mısır’dan gelmiş olma ihtimali büyüktür. türklere, cava ve hindistan’dan, çingene oynatıcılar yoluyla geldiği de iddia edilmektedir.

zamanla bu oyuna türkler kendi yaratıcılıklarını katmış; ona çok daha renkli, hareketli, özgün bir biçim vermişlerdir. öyle ki, 19. yüzyılda mısır’ı ziyaret eden gezginler, orada izledikleri oyunun karagöz olduğunu ve gölge oyununun mısır’a türkler tarafından getirildiğini düşünmüşlerdir. ilk başlarda 28 farklı oyundan oluşan hacivat karagöz oyunları zamanla türemiştir. ramazan ayında kadir gecesi hariç her akşam bir oyun oynanırdı. farklı yörelere ait insanlar, zenne, karagöz’ün karısı, v.b kişiler oyunda yer alırdı. piri şeyh küşteri olarak bilinir. öyle ki oyunun oynandığı perdeye küşteri meydanı da denilirdi. mukaddime (giriş), muhavere (atışma), fasıl (asıl amacın, oyunun sergilendiği bölüm), bitiş (yapılan hatalar için özür dilenilen yarınki oyun hakkında bilgi verilen bölüm) olmak üzere 4 bölümden oluşur.

küçükken kartondan parça parça figürlerini yapıp eklem yerlerinden iğne iplikle diktiğim,çubuk olarak da pipet kullandığım,iki adet harita metod defter sayfasını birleştirip,sandalyenin yaslanma kısmındaki boşluğa yapıştırmak suretiyle perdesini oluşturduğum,ömrümün bir döneminde mutlaka profesyonel olarak ilgilenmek istediğim geleneksel sanatlarımızın en güzellerindendir.

(bkz: barba yorgo)