suat derviş

1905’te istanbul’da doğdu. 23 temmuz 1972’de istanbul’da yaşamını yitirdi. asıl ismi saadet baraner. tıp profesörlerinden ismail derviş bey’in kızı. yazar reşat fuat baraner’in eşi. özel eğitim gördü. bir süre almanya’da berlin konservatuvarı ve edebiyat fakültesi’nde okudu. 1932’de türkiye’ye döndükten sonra son posta, vatan, cumhuriyet, gece postası gibi gazetelerde röpotajları ve romanları yayınlandı. reşat fuat baraner ile birlikte türkiye’de toplumsal gerçekçi akımın ilk yayın organlarından sayılan "yeni edebiyat dergisi’ni 15 ekim 1940-15 kasım 1941 arasında yayınladı. bu dergide kısa öyküler, fıkra ve eleştiriler yazdı. 1944 tutuklamaları sırasında eşi reşat fuat baraner’i sakladığı ve yasadışı türkiye komünist partisi’ne katıldığı gerekçesiyle yargılandı, bir yıl hapse mahkum oldu. paris’e gitti. 1953-1963 yılları arasında fransa’da kaldı. 1963’te türkiye’ye döndükten sonra romanlarının yazımı ve yayınıyla uğraştı, devrimci kadınlar birliği’nin kuruluşunda görev aldı. edebiyata şiirle girdi. gerçekçi ve toplumsal edebiyatın yerleşip gelişmesine öncülük eden yazarlardan biri olarak ünlendi.
eserleri

roman:
kara kitap (1921)
ne bir ses ne bir nefes (1923)
hiçbiri (1923)
ahmed ferdi (1923)
behire’nin talibleri (1923)
fatma’nın günahı (1924)
ben mi (1924)
buhran gecesi (1924)
gönül gibi (1928)
emine (1931)
hiç (1939)
çılgın gibi (1934)
fosforlu cevriye (1968)
ankara mahpusu (1968, ilk olarak 1957’de paris’te fransızca)

hayatımın iki yılını bu kadının izlerinin peşinden koşarak harcadım. feriköy mezarlığında defin kayıtlarında ölüm nedeni "diyabet" olarak yazar. ama bulunduğu yerde bir mezar taşı bile yoktur.

hayatı trajedi ötesidir. babası abdülhamit’in doktoru, annesi muzikayi humayun’un şefidir. konaklarda fransız mürebbiyeleriyle büyümüştür. en son beyoğlu suriye hanında yapayalnız ölmüştür.