ispanya

ispanya’nin yuzolcumu 505.988 km2dir ve avrupa kitasinin guneybatisinda bulunan iber yarimadasi’nda yer almaktadir. 2003 verilerine gore bu yuzolcumun %35.4’u ekili alan, %14.4’u cayir ya da otlak ve %22.1’i de ormanlik alanlarla kapli bulunmaktadir. iber yarimadasi ile akdeniz’deki balear adalari, afrika’nin kuzeyindeki ceuta ve melilla sehirleri ve atlantik okyanusu’ndaki kanarya adalari da ispanya topraklaridir

boga guresi gibi vah$i bir olaya ev sahipligi yapan ulke.

domates festivali gibi ilginc bir etkinligin duzenlendigi ulke.

evvel zaman icinde fransa’dan ayrilmis kizlari guzel olan ulke.

yilda 70 milyon turistin gordugu ulkedir.bu konuda dunyada bir numaradir.

moto gp ve turevi yarislarin izlenme rekorlari kirdigi ulke. ayrica 1900’lerin bir yerlerinde meydana gelen cumhuriyetciler ve kralcilar ic savasi ernest hemingway in canlar kimin icin caliyor adli romanina konu olmustur. gerilla savasi deyimi bu donemde ortaya bu millet tarafindan cikarilmistir (querilla).

fransiz sarabi disinda en guzel sarap ureten akdeniz ulkesi.

avrupanin en buyuk (dunyada da 2nci sirada) atlayis merkezini bunyesinde bulunduran ve bu atlayis merkezinden milyon dolarlara varan para kazanan ulke.

(bkz: skydive empuriabrava)
http://www.skydiveempuriabrava.com

aslında çeşitli bölgelere ayrılması sürekli gündemde olan, mevcut halkın türkiye türklerine çok benzetildiği krallık

(bkz: ispanyolca)

coğrafi verileri


konum: güneybatı avrupa, biskay körfezi, akdeniz, kuzey atlas okyanusu kıyısında ve pyrenees dağları sınırında, fransa’nın güneybatısında yer alır.
coğrafi konumu: 40 00 kuzey enlemi, 4 00 batı boylamı
haritadaki konumu: avrupa
yüzölçümü: 504,782 km²
sınırları: toplam: 1,917.8 km
sınır komşuları: andorra 63.7 km, fransa 623 km, cebelitarık 1.2 km, portekiz 1,214 km, fas (ceuta) 6.3 km, fas (melilla) 9.6 km
sahil şeridi: 4,964 km
iklimi: ilıman.
arazi yapısı: geniş, düz platolar engebeli tepeliklerle çevrilidir, dağlar kuzeyde yer alır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: atlas okyanusu 0 m
en yüksek noktası: pico de teide 3,718 m
doğal kaynakları: kömür, linyit, demir, uranyum, cıva, alçıtaşı, çinko, kurşun, tungsten, bakır, kaolin, potas, hidro enerji, işlenebilir arazi
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %30
daimi ekinler: %9
otlaklar: %21
ormanlık arazi: %32
diğer: %8 (1993 verileri)
sulanan arazi: 34,530 km² (1993 verileri)
doğal afetler: periyodik kuraklıklar


nüfus bilgileri


nüfus: 40,037,995 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %0.1 (2001 verileri)
mülteci oranı: 0.87 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 4.92 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 78.93 yıl
erkeklerde: 75.47 yıl
kadınlarda: 82.62 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 1.15 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.58 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 120,000 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 2,000 (1999 verileri)
ulus: ispanyol
nüfusun etnik dağılımı: akdeniz ve nord uluslarının karması
din: roma katolikleri %99, diğer %1
diller: castilia ispanyolca’sı (resmi) %74, catalan %17, galician %7, basque %2
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %97


yönetimi


ülke adı: resmi tam adı: ispanya krallığı
kısa şekli : ispanya
yerel kısa şekli: espana
ingilizce: spain
yönetim biçimi: meşruti krallık
başkent: madrid
idari bölümler: 17 özerk bölge; andalucia, aragon, asturias, baleares (balearic adaları), canarias (canary adaları), cantabria, castilla-la mancha, castilla y leon, cataluna, communidad valencian, extremadura, galicia, la rioja, madrid, murcia, navarra, pais vasco (basque bölgesi)
bağımsızlık günü: 1492
milli bayram: ispanya günü, 12 ekim
anayasa: 6 aralık 1978
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: afdb (afrika kalkınma bankası), asdb (asya kalkınma bankası), ag (avustralya grubu), bis (uluslararası imar bankası), ccc (gümrük işbirliği konseyi), ce (avrupa konseyi), cern (avrupa nükleer araştırma teşkilatı), eapc (avrupa - atlantik ortaklık konseyi), ebrd (avrupa yatırım ve kalkınma bankası), ece (birleşmiş milletler avrupa ekonomik komisyonu), eclac (birleşmiş milletler latin amerika ve karayipler komisyonu), eib (avrupa yatırım bankası), emu (avrupa ekonomi ve para birliği), esa (avrupa uzay ajansı), avrupa birliği, fao (tarım ve gıda örgütü), iadb (amerika bölgesi kalkınma bankası), iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), iea (uluslararası enerji ajansı), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), inmarsat (uluslararası denizcilik uydu teşkilatı), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), laia (latin amerika entegrasyon birliği), nato (kuzey atlantik asemblesi), nea (nükleer enerji kurulu), nsg, oas (amerika devletleri teşkilatı), oecd (ekonomik işbirliği ve kalkınma örgütü),opcw, osce (avrupa güvenlik ve işbirliği örgütü), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unhcr (bm mülteciler yüksek komiserliği), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), unmibh (bm bosna hersek misyonu), unmik (bm kosova geçici yönetimi), untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), unu, upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), weu (batı avrupa konseyi), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü), zc


ekonomik göstergeler


gsyih: satınalma gücü paritesi - 720.8 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme: %4 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %4
endüstri: %31
hizmet: %65 (1999)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %3.4 (2000 verileri)
iş gücü: 17 milyon (2000)
işsizlik oranı: %14 (2000 verileri)
endüstri: tekstil ve giysi, yiyecek ve içecek, metal sanayi, kimyasallar, gemi yapımı, otomobiller, makine parçaları, turizm
endüstrinin büyüme oranı: %4.5 (2000 verileri)
elektrik üretimi: 197.694 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 189.57 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 6.23 milyar kwh (1999)
elektrik ithalatı: 11.945 milyar kwh (1999)
tarım ürünleri: hububat, sebze, zeytin, şaraplık üzüm, şeker pancarı, narenciye, et, domuz eti, kümes hayvanları, süt ürünleri, balık
ihracat: 120.5 milyar $ (2000 verileri)
ihracat ürünleri: makine, motorlu araç, gıda maddeleri, diğer tüketim malları
ihracat ortakları: ab %71, latin amerika %6, abd %5 (2000)
ithalat: 153.9 milyar $ (2000 verileri)
ithalat ürünleri: makine ve parça, yakıtlar, kimyasallar, gıda maddeleri, tüketim malları (1997)
ithalat ortakları: ab %68, abd %8, opec %5, latin amerika %4, japonya %3 (1999)
dış borç tutarı: 90 milyar $ (1993 verileri)
para birimi: euro (eur)
para birimi kodu: eur
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 17.336 milyon (1999)
telefon kodu: 34
radyo yayın istasyonları: am 208, fm 715, kısa dalga 1 (1998)
radyolar: 13.1 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 224 (1995)
televizyonlar: 16.2 milyon (1997)
internet kısaltması: .es
internet servis sağlayıcıları: 56 (2000)
internet kullanıcıları: 4.6 milyon (2000)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 13,950 km (1998)
karayolları: 346,858 km (1997)
su yolları: 1,045 km
boru hatları: ham petrol 265 km; petrol ürünleri 1,794 km; doğal gaz 1,666 km
limanları: aviles, barcelona, bilbao, cadiz, cartagena, castellon de la plana, ceuta, huelva, la coruna, las palmas (canary adaları), malaga, melilla, pasajes, gijon, santa cruz de tenerife (canary adaları), santander, tarragona, valencia, vigo
hava alanları: 110 (2000 verileri)
helikopter alanları: 2 (2000 verileri)

bayrağında bulunan arma kraliyet armasıdır.

http://tinyurl.com/2sgprg

avrupa’nın güneybatısında, iber yarımadası’nda yer alan ve parlamenter monarşi ile yönetilen bir akdeniz ülkesidir.

ispanyolca: reino de españa
katalanca: regne d’espanya
galiçyaca: reino de españa
baskça: espainiako erresuma
asturyasca: reinu d’españa

(bkz: ispanya iç savaşı)

eta ile organik bağı bulunan milletvekillerini tutuklayıp haklarında soruşturma başlatmış olan ve bu olay sebebi ile demokrasisinde herhangi bi eksilme yaşamamış bir ülkedir. hayır buna benzer bir durumu uzun bir süredir yaşayan bazı ülkeler var ve buna istinaden herhangi bir şekilde kıllarını kıpırdatmamaları pek bir sinir bozucu olmaktadır naçizane.

gün batarken denizden görünüşü "fıçılarda damıtılmış şarap rengi"nde olan şarap cenneti ülkedir.

(bkz: espana 82)

(bkz: ispanyol merdivenleri)

euro 2008 sonunda kupayi evine goturmeye hak kazanan ulke.

franco sonrası dönemde yaptıklarından özellikle siyasi ve toplumsal alanda ders almamız gereken, yakın ve içten bulduğum, çektiği onca acıdan sonra çıkarttığı dersler ve tecrübeyle kendini bu kadar geliştirebildiği için takdir ettiğim ülke.