albert camus

1913’te cezayir’de doğdu. babası alsace’lı yoksul bir işçiydi, annesinin okuma-yazması yoktu. babası 1’inci dünya savaşı’nda cephede öldü. yoksulluk ve acılarla dolu bir hayat sürdü. denemelerinden oluşan ve 1963’te basılan ilk kitabı "tersi ve yüzü"nde bu dönemde yaşadıklarını anlattı. 1918’de ilkokula başladı. öğretmeninin yardımıyla burs kazanarak 1923’te liseye yazıldı. yüzme, boks gibi sporlarla uğraştı. 1930’da vereme yakalanınca sporu bırakmak zorunda kaldı. cezayir üniversitesi’nde felsefe bölümüne yazıldı. 1934 yılında evlendi. iki yıl sonra boşandı. 1936’da yüksek öğrenim diplomasını aldı. üniversitede kalıp bilimsel kariyer yapmayı amaçlıyordu. ama hastalığı izin vermedi. 1930’larda fransız düşünürlerin kitaplarını okumaya başladı. cezayir’deki genç solcu aydınlar arasına katıldı. 1934-1935 arasında komünist partisi üyesi oldu. işçi tiyatrosu için oyunlar yazdı, yönetti. 2’nci dünya savaşı’ndan önce alger republicain gazetesinde başyazarlık, yayın yönetmen yardımcılığı, politika muhabirliği yaptı, kitap eleştirileri yazdı. kabilya bölgesindeki müslümanların sorunlarını inceleyen bir yazı dizisi hazırladı. ardından 1940’ta paris’e yerleşti. paris’te günlük combat gazetesinin yayın yönetmeni oldu. gazetecilikle ilgisini kesip kitaplarına döndü. ilk romanı "yabancı" 1942’de yayınlandı. ikinci romanı "veba" 1947’de basıldı. bu eser camus’nun düşüncesinin temelini yansıtır. romandaki kişiler, veba salgınına karşı verdikleri savaşta başarısız olacaklarını bile bile yılmadan çalışırlar. camus, insanın değerini ve insanlar arası kardeşliği, amansız bir hastalığın perde önünde anlatır. 2’nci dünya savaşı’ndan sonra yalnız fransa’da değil, avrupa ve tüm dünyada kendi kuşağının sözcüsü, sonraki kuşakların yol göstericisi oldu. özellikle insanın kendisine yabancı bir evrendeki yalnızlığı, bireyin kendisine yabancılaşması, kötülük, herşeyin ölümle sona ereceğini bilmenin yarattığı bunalım gibi duyguları ele aldı. savaş sonrasında aydınların içine düştüğü yabancılaşma ve düş kırıklıklarını tüm ayrıntılarıyla yansıttı. çağdaşlarının nihilizme kapılmasını anladı ve hak verdi ama doğruluk, ılımlılık, adalet gibi değerleri savunmanın gerekli olduğunu da belirtti. hem hıristiyanlığın hem marksizmin katı yönlerini reddeden liberal bir insancılığın temellerini çizdi. 1957’de nobel edebiyat ödülü’nü aldı. 1960’ta yayıncısı gallimard ile birlikte geçirdiği bir otomobil kazasında yaşamını yitirdi.
önemli eserleri:

roman:
yabancı (1942)
veba (1947)
düşüş (1956)
mutlu ölüm (1970)

öykü:
sürgün ve krallık (1957)

denemeler:
tersi ve yüzü (1937)
düğün gecesi (1938)
sisyphe efsanesi (1962)
başkaldıran insan (1951)
bir alman dosta mektuplar (1945)
koestler ile birlikte: idam (1954)

günlük:
defterler mayıs 1935-şubat 1942 (1962)
defterler ocak 1942-mart 1951 (1964)
defterler nisan 1951-aralık 1959 (1966)

oyunlar:
yanlışlık (1960)
caligula (1969)
sıkıyönetim (1971)
doğrular (1964)